موضع‌گیری هنرمندان بیش‌تر از جذب مخاطب برای تلویزیون مهم است/ تلویزیون از برخی شبکه‌های اجتماعی هم عقب افتاده

 دیگر نه ردی از اصغر فرهادی است، نه هومن سیدی، نه پژمان جمشیدی، نه رضا عطاران و نه حسن فتحی. کجایند؟ هرجایی به غیر از تلویزیون، جایی که روزگاری پاتوق هنرمندانی بود که حالا یا به نوعی در تلویزیون ممنوع‌الفعالیتند، یا اگر کلاهشان هم به صداوسیما بیفتد سراغش نمی‌روند.

عوامل متعددی باعث به وجود آمدن این وضعیت شدند از تغییرات مدیران سیما گرفته تا عدم توانایی در تعامل با هنرمندان به بهانه اینکه چرا این فاصله بین هنرمندان و صداوسیما افتاده، به سراغ اسماعیل عفیفه، تهیه‌کننده تلویزیون رفتیم که خودش هم یکی از افرادی است که در ۵ سال گذشته کاری در تلویزیون نداشته است.

دلیل این فاصله را از او جویا شدیم که در ادامه می‌خوانید.

چرا کارگردانان، هنرمندان و حتی تهیه‌کنندگانی که یک دوره فعالیت مستمری با تلویزیون داشتند، در حال حاضر تا حد بسیار زیادی همکاری خود را کم کرده‌اند یا کلا قطع همکاری انجام داده‌اند؟ حتی همکاری خود شما با تلویزیون هم ادامه‌دار نبوده.

در مورد هنرمندان دیگر نمی‌توانم اظهار نظر کنم اما خود من از سال ۱۳۹۷ به بعد درگیر ساخت «جیران» و کارهای دیگر بودم و ضمن اینکه در حال حاضر کار کردن با شرایط تلویزیون دشوار است. این اواخر تلویزیون در زمینه داستان پردازی و انتخاب سوژه و قصه خودش را محدود کرده و کارها یک مقدار تکراری شده، ما هم به عنوان سازندگان یک اثر نیازمند توجه و استقبال مخاطب هستیم و اگر قرار باشد مردم سریالی را نبینند، کار نکنیم بهتر است. البته با عملکرد تلویزیون در سال‌های اخیر جذب دوباره مخاطب کار سختی است.

می‌توانیم بگوییم که یک بخشی از این ماجرا مربوط به نحوه مدیریت است؟ یک زمانی مدیران سیما بیشتر به کلام اهالی فرهنگی توجه می‌کردند و اهل تعامل بیش‌تری بودند، اما به نظر می‌رسد که در شرایط فعلی این ماجرا کمی کم‌تر شده است.

ماجرایی که برای تلویزیون پیش آمده، موضوعی نیست که یک، دو یا سه عامل داشته باشد؛ بلکه در آن پارامترهای بسیار متعددی دخیل است. یکی از مهمترین این عوامل رویکرد تلویزیون در پخش اخبار و موضع گیریهای سیاسی آن در سال‌های اخیراست. دست‌کم در طی ده، دوازده سال اخیر با از دست دادن اعتماد مخاطب تلویزیون مرجعیت خودش را از دست داده است.

وقتی یک رسانه‌ای مرجعیت خودش را نزد مخاطب از دست می‌دهد، مرجعیتش را در ارتباط با هنرمندان هم از دست می‌دهد. یک زمانی تمام هنرمندان تراز اول سینما به راحتی و با افتخار با تلویزیون همکاری می‌کردند، اما حالا می‌بینیم که سال‌هاست این اتفاق رخ نمی‌دهد و این ماجرا تنها به محدودیت‌های سوژه‌ها و قصه‌پردازی مربوط نمی‌شود، بلکه بیش از آن به موضع‌گیری‌های سیاسی و خبری حاکم بر تلویزیون مرتبط است که باعث ایجاد این انفصال شده. طبیعی است که سیاست‌های فعلی تلویزیون، توسط مدیرانی که در سال‌های اخیر به این مجموعه پیوستند اعمال می‌شود. سیاست‌هایی که انگار اولویتش فیلمسازی نیست، بلکه مسائل دیگری است.

اولویتش چه مسائلی است؟

گویا تلویزیون بیش از آنکه به جذب مخاطب و هنرمندان برای ساخت آثار نمایشی اهمیت بدهد، بیش‌تر این برایش اهمیت دارد که افراد چه نوع موضع‌گیری‌ای در برابر مسائل سیاسی و اجتماعی‌ کشور دارند. واقعیت این است که موضع‌گیری تلویزیون مورد قبول اکثریت مردم و از جمله هنرمندان نیست، به همین دلیل شاید بخش قابل توجهی از هنرمندان حاضر نباشند با تلویزیون کار کنند. مجموعه این عوامل دست به دست هم داده و موجب شده‌اند که تلویزیون حتی از برخی شبکه‌های اجتماعی هم عقب بیفتند.

تلویزیون مرجعیت خود را تا حدودی از دست داده، حالا می‌توانیم بگوییم یکی از دلایلی که ارتباط خوشایندی با شبکه نمایش خانگی ندارد، این است که نمی‌تواند محبوبیت، مقبولیت و حتی مرجعیت این شبکه را داشته باشد؟

تلویزیون یک مجموعه است که مردم نمی‌توانند برنامه‌ها و سریال‌هایش را از موضع‌گیری‌هایش جدا کنند و با این شکلی که در حال حاضر اداره می‌شود، احتمال اینکه بتواند مجددا جایگاه خودش را پیش مخاطب پیدا کند، صفردرصد است، مگر اینکه در سیاست‌هایش تغییر اعمال کند، ضمن اینکه می‌دانیم تغییر در سیاست‌های تلویزیون تابعی از تغییر در سیاست‌های کلان کشور است. اگر در سیاست‌های کلان کشور تغییر ایجاد شود ممکن است در آینده تغییراتی در تلویزیون رخ دهد. اما مقایسه و تقابل تلویزیون با پلتفرم‌ها اشتباه است. در همه جای دنیا تلویزیون‌ها به وظایف خودشان عمل می‌کنند و شبکه نمایش خانگی‌ هم کارش را می‌کند و رقابت بین این رسانه‌ها در نهایت موجب میشود که مخاطب محصول با کیفیت تری از هر دو طرف دریافت کند.