کاخی که درش به روی خبرنگاران باز شد
سرنا_ همه چیز مرتب است. هرچند ۴۱ سال از آخرین باری که پای تعداد زیادی از عموم مردم به کاخ مرمر امروزی باز شد، میگذرد، اما حالا و بعد از این همه سال گویی به جز آسانسوری که شاید عمری کمتر از یک دهه داشته باشد، به نظر میرسد اینجا هیچ چیز تغییر نکرده است.
به گزارش سرنا به نقل از ایسنا، با اعلام رسمی و متفاوت خبر پس گرفتن کاخ مرمر از مجمع تشخیص مصلحت نظام توسط رییس بنیاد مستضعفان و آغاز روند تبدیل فضای این کاخ به موزه «هنر ایران»، روابط عمومی بنیاد مستضعفان هماهنگیهای لازم را انجام داد تا خبرنگاران میراث فرهنگی روند تجهیز و ساماندهی فضای کاخ را از نزدیک ببینند و سرانجام یکشنبه (ششم بهمن) و بعد از انجام اقدامات حفاظتی معمول، راه برای دیدن کاخ تاریخی مرمر باز شد.
مسیر از حیاط سرسبز مجمع تشخیص مصلحت نظام به سمت کاخ مشخصتر میشود وقتی گنبدی آشنا به چشم میآید که داربست روی تنش جا خوش کرده و خاطره ماندگارِ ذهنمان با گنبد مسجد شیخلطفالله اصفهان در آن یکی میشود.
مسیر پشت کاخ به سمت در ورودی را در کنار ساختمان دوطبقه کاخ با سنگهای مرمر یشمی به سمت در ورودی دور میزنیم و فضایی باز با حوضی پرآب مقابلمان سبز میشود. انگار به مکانی مقدس پا گذاشتهایم، چشممان برای چند لحظه مات بنا و گنبد میشود و بعد چهارچوبهای قهوهایرنگ در و پنجرههای دور تا دور ساختمان، با طرحهای یکسان منبتکاریشده روی درهای ورودی تاملمان را بیشتر میکند.
مسوولان موزه میگویند قرار است چیزی حدود ۱۹ تالار برای نمایش گنجینه انتخابشده از آثار ۳۰۰۰ سالِ قبل تا تاریخ معاصر در موزه «هنر ایران» تا روز افتتاح - که احتمالا دهه فجر خواهد بود - آماده شود، اما خبرنگاران در این بازدید درِ هفت تالار را که بیشتر از دیگر تالارها آماده شدهاند، باز میکنند.
مرمتگران، موزهداران و تجهیزکنندگان موزه از آغاز کار تا زمان تعیینشده برای افتتاح، ۷۰ روز زمان دارند و حالا که به روزهای آخر نزدیک میشوند، سخت مشغول کارند. گلناز گلصباحی که از سال گذشته تا سه سال دیگر به عنوان عضو هیات اجرایی شورای بینالمللی موزهها (ایکوم) انتخاب شده و موزهدار موسسه فرهنگی موزههای بنیاد مستضعفان است، به عنوان مدیر این موزه تازه تاسیسشده معرفی میشود.
به هر کدام از تالارهای موزه که پا میگذاریم، فقط رنگ و نور و هنر ایرانی جلوهگر است، تالارها کوچکاند و خالی از هر نوع وسایل اضافی؛ اما گچکاریهای سقف و دیوارها و آیینهکاری در اتاقی مخصوص به همین نام، بیشتر مطمئنمان میکند که به یکی از زیباترین بناهای تاریخی کشور که تا کنون از چشمها دور مانده، پا گذاشتهایم.
از تالار «گذر تاریخ» که سه سرشاخه تاریخ ایران یعنی هخامنشی، اشکانی و ساسانی را نمایش میدهد تا تالارهای «سرمه»، «نقش»، «رنگ»، «صناعت»، «آیینه» و سرسرای اصلی با طرح و رنگهای خارقالعادهاش که چشم را بیاختیار به سمت بومهای نقاشیشده روی دیوارها میکشاند، نمیتوان به راحتی گذشت؛ هر کدام بخشی از هنر هزارانساله ایرانی را طوری نمایش میدهند که ذهن را ساعتها درگیر خود میکنند.
اینجا گویی همه هنر ایران را دور هم جمع کردهاند؛ از هنر آیینهکاری، خاتمکاری، گچکاری و فرشی که خانواده هنرمند عمو اوغلو در سال ۱۳۱۷ مخصوص تالار آیینه این کاخ بافتند، گرفته تا نقاشیهای برجسته از پل ورسک و تختجمشید و طرحهایی از شاهان قاجار و دیگر هنرمندان دورههای تاریخی مختلف کشور در سرسرای اصلی و نقش و نگارها در تالارهای مختلف روی دیوارها و حتی نردههای از جنس سنگ مرمر در سرسرای کاخ و زیر گنبد اصلی که نقشهایی از دوره هخامنشی را به تن دارند. در واقع هر کدام معنای «هنر ایران» را به راحتی تفسیر میکنند.
گلصباحی در ورودی هر موزه نام تالار را میگوید و توضیحات بیشتر درباره آثار را به مسوول هر تالار محول میکند.
او با اشاره به اینکه همنشینی سرشاخههای هنر ایران در موزه «هنر ایران» در کاخ مرمر به نمایش درمیآید، میگوید: این بنا معماری شاخصی دارد که میتواند خود گویای بخشی از هنر ایران باشد، به همین دلیل نمایش سرشاخههای هنر ایرانی و نقاشیهای دیواری، تزئینات معماری، آیینهکاری، گچبری و دستبافته در این موزه به نمایش گذاشته شدهاند.
حمیدرضا قنبری - مدیر امور توسعه خدمات موزهای موسسه فرهنگی موزههای بنیاد مستضعفان - توضیحاتش را با اقداماتی که در طول این مدت برای این بنای تاریخی انجام دادهاند، آغاز میکند و میگوید: تا کنون نقاشیهای داخل سالن به اصالت و رنگ اولیه بازگردانده شده و بخشهایی که آسیب دیده مرمت شده و درهایی که دچار آفت و آسیب شده بودند، اصلاح شدهاند. سیستم پایش و ضدسرقت و تجهیزاتی مانند اعلام حریق و اطفای حریق دستی در سالنها انجام شده یا در حال انجام است و از دهه فجر امسال مردم میتوانند در قالب تورهای گردشگری برای دیدن ۳۸۰ اثر تاریخی و باستانی که در کاخ مرمر به نمایش گذاشته شده است، به این موزه بیایند.
او با بیان اینکه در حال حاضر طرح چینش آثار در موزه هنر ایران تمام شده و بخشهای نمایشی آن به پایان رسیده است، ادامه میدهد: نخستین بخش از اقدامات مرمتی در کاخ مرمر انجام شده و فاز دوم آن نیز به زودی انجام میشود که با توجه به لزوم بودن شرایط جوی مناسب، تصمیم گرفتهایم تا این بخش از کار را در اردیبهشت سال آینده نهایی کنیم.
او به ساماندهی و تجهیز ۱۹ تالار برای موزه هنر ایرانی که قرار است حدود ۴۰۰ اثر تاریخی از سههزار سال قبل تا عصر معاصر را نمایش دهد، اشاره میکند و میافزاید: حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار اثر در گنجینههای موسسات نیروهای بنیاد مستضعفان وجود دارند که در ۴۰ سال گذشته نگهداری و صیانت شدهاند و اکنون قرار است در موزههای بنیاد به نمایش گذاشته شوند.
قنبری البته به این نکته نیز اشاره میکند که چیزی حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار اثر در گنجینههای موسسات بنیاد مستضعفان وجود دارد که در ۴۰ سال گذشته نگهداری و صیانت شدهاند و قرار است در این موزه حدود ۴۰۰ اثر از آنها در این کاخ به نمایش درآیند.
دیدگاه