احسان کرمی: تلویزیون در حقم بیانصافی کرد
در این مطلب به سراغ احسان کرمی، این هنرمند ۴۱ ساله رفتهایم و صد البته همان ابتدای مصاحبه از او درباره تصمیم اخیری که درباره فعالیت هنریاش در تلویزیون گرفته پرسیدیم او از ممنوعالتصویر نبودنش گفت. اگر کنجکاوید تا از زندگی شخصی و هنری و تصمیم جدید احسان کرمی با خبر شوید، این گفتگو را تا پایان بخوانید.
روزنامه همشهری - الناز عباسیان: چهرهاش همچون صدایش آشناست. اغلب او را بهعنوان مجری در برنامههای تلویزیونی دیده و گاه صدایش را از رادیو شنیدهایم. بازی او در فیلمهای سینمایی «۳۶۰ درجه» و «دربست» و سریال «عالیجناب» هم او را بیشتر برایمان آشنا کرده است. البته صدا و علاقه او به موسیقی پای او را به آوازخوانی و خوانندگی هم کشانده است تا جاییکه در کنسرت گروه موسیقی «نوشه» حضور پیدا کرده است. صداپیشگی در مجموعه «کلاهقرمزی» و «شکرستان» را هم نباید از قلم انداخت.
فعالیت حرفهای او دراین عرصه موجب شد تا در دهمین جشنواره بینالمللی رادیو، مجری برگزیده و در یازدهمین جشنواره بینالمللی رادیو، گوینده برتر شود. همه اینها را که کنار بگذاریم به هنرنمایی این روزهای این مجری جوان میرسیم. جاییکه احسان کرمی با گریمی نسبتا سنگین در صحنه تئاتر موزیکال «مری پاپینز» در تالار وحدت هنرنمایی میکند؛ یا نمایشی که با اجرای متفاوت خود قابلیتهای هنر نمایشی ایران و بازیگران ایران را با ردیگر به تماشا گذاشته است.
اینها بهانههایی بود تا به سراغ این هنرمند ۴۱ ساله برویم. البته همان ابتدای مصاحبه از او درباره تصمیم اخیری که درباره فعالیت هنریاش در تلویزیون گرفته پرسیدیم او از ممنوعالتصویر نبودنش گفت. اگر کنجکاوید تا از زندگی شخصی و هنری و تصمیم جدید احسان کرمی با خبر شوید، این گفتگو را تا پایان بخوانید.
اجازه بدهید سؤال اول را با تصمیم جدید شما آغاز کنیم که گفتهاید دیگر نمیخواهید با رادیو و تلویزیون همکاری کنید. این در حالی است که شما چندین بار از سوی مسئولان صدا و سیما ممنوعالتصویر شدهاید، اما این روزها که ممنوعالتصویر نبودید چرا تصمیم به این کار گرفتید؟
با شرایط فعلی رادیو و تلویزیون بههیچعنوان کار نخواهم کرد. متأسفانه رویکرد فعلی سازمان صدا و سیما نسبت به فرهنگ، هنر و هنرمندان تقریبا هیچ انطباقی با آموزههای فرهنگی و اخلاقی ملی و مذهبی ایرانی ندارد. همین موضوع سبب شد تا تغییر این وضع، انصراف خود را از همکاری با آن سازمان اعلام کنم. البته دلایل شخصی هم دارم. بهعنوان مثال کاری که مسئولان این سازمان با من در جشنواره جامجم صورت کردند، توهینی به شخصیت من بود. بدون هیچ دلیلی اسمام را از فهرست نامزدهای این جشنواره در بخش اجرا، بازیگری و خواننده تیتراژ پایانی حذف کردند. اینها فقط بخش کوچکی از بیانصافیای بود که تلویزیون در حق من کرد.
همچنین بارها و بارها بدون ذکر هیچ دلیلی مرا ممنوعالتصویر اعلام و بعد خارج کردند. حالا من منتظر ننشستم که امروز مرا ممنوعالتصویر اعلام کرده و چند روز بعد از ممنوعالتصویری خارج کنند. البته من در چند سال اخیر در تلویزیون کار اجرا نکردهام و فقط برنامه «خندوانه» رامبد جوان بود که آن هم به واسطه دوستیای که با او داشتم قبول کردم.
در کل مخالف این حرکت سازمان صدا و سیما هستم که هر چند روز یکبار یک مجری یا بازیگر را ممنوعالتصویر کرده و فردا او را از ممنوعالتصویری خارج میکنند. من دیگر اجازه نمیدهم این رفتار با من تکرار شود. گرچه کار در این حوزه را دوست دارم، چون بیشتر با مردم در ارتباطم، اما متأسفانه شرایط فعلی، کار کردن با این سازمان را برای ما سخت و سختتر کرده است.
باز هم تأکید میکنم با این مدیران فعلی من صلاح میدانم که بههیچعنوان برای رادیو و تلویزیون بازی نکنم و تنها موردی که استثنا کردهام مجموعه کلاهقرمزی است. بدیهی است درصورت تغییرات بنیادین در جهت رضایت مخاطبان و هنرمندان اینجانب پیشنهادهای مناسب از طرف رادیو و تلویزیون را میپذیرم. همچنین از طرف خود و نه گروه موسیقی نوشه که من در آن بهعنوان خواننده حضور دارم اعلام میکنم که پخش آثار موسیقایی گروه ما بلامانع است.
چطور شد مجموعه کلاه قرمزی را استثنا کردید؟
من از سال ۹۳ فعالیتم را بهعنوان صداپیشه عروسک «ببخشید عزیزم» با مجموعه کلاهقرمزی شروع کردم و دیالوگهای این شخصیت عروسکی برای مردم و خودم خاطرهانگیز شده است. از آنجاکه مردم به مجموعه کلاهقرمزی علاقه ویژهای دارند به احترام آنها این همکاری را ادامه خواهم داد. البته ناگفته نماند، چون بیرون از سازمان صداو سیما ضبط میشود همکاری برایمان راحتتر خواهد بود. البته همه اینها به این بستگی دارد که این مجموعه ساخته شود، ولی غیراز این بههیچعنوان با این شرایط همکاری نخواهم کرد.
حالا که صحبت از صداپیشگی شد، از فعالیتتان با مجموعه شکرستان بگویید. با شکرستان همکاریتان را ادامه میدهید؟
چندی پیش بهعنوان راوی مجموعه عروسکی شکرستان فعالیت میکردم. البته در این مجموعه انیمیشن در بخش عروسکی هم حضور داشتم. هماکنون از آنجاکه مشغول کارهای دیگر نمایشی هستم فرصتی برای این همکاری با مجموعه شکرستان را ندارم.
برویم سراغ نمایشی که این روزها در میان اهالی هنر سر و صدای زیادی کرده است. از تجربه حضورتان در نمایش موزیکال مری پاپینز برایمان بگویید.
بازی در این نمایش تجربه جذابی برای من هست. وقتی که رنگ، نور، حرکت و موسیقی همه اینها با هم عجین میشود طبیعتاً همانقدر که برای تماشاگر جذابیت دارد برای خود ما بازیگران هم جذاب است بنابراین من از این کار خیلی لذت میبرم و خوشحال هستم که یکی از اعضای این گروه هستم.
در این نمایش تقریبا گریم سنگینی هم داشتید.
بله گریم سنگین و کار متفاوتی برای من بود، اما بازتابهای خوب آن به سختیهایش میارزد. طبیعتاً وقتی این کار به درجه میرسد که مردم از آن استقبال میکنند و رضایت دارند و نشانگر تلاشهای بسیار عوامل تولید است. این نشان میدهد که پشت این کار ماهها تمرینهای سخت و سنگینی بود، بهویژه گروه حرکت که بسیار حق به گردن این نمایش دارند. آنها ماهها تمرین دشوار کردند. سایر بچهها هم تمرین بسیار جدی و همراه با آواز داشتند. بهویژه خانم بهنوش طباطبایی که کار بسیار دشواری داشتند.
گریمی هم که من دارم به نسبت کارهای تئاتر گریم سنگینی است. البته این سلیقه خانم لعیا خرامان چهرهپرداز گروه بود. گریم میتوانست خیلی سادهتر هم باشد، اما ایشان اصرار داشتند که این گریم به باورپذیری بازی من کمک خواهد کرد. همینطور هم شد و من واقعاً از ایشان بسیار ممنون هستم. اینجاست که نقش یک طراح چهرهپردازی در یک اثر نمایشی نشان داده میشود.
اجرای چنین نمایشهایی چه تأثیری در جذب قشر کودک و نوجوان به هنرهای نمایشی، چون تئاتر دارد؟
خیلی مؤثر است. زمانی که من کودک بودم نمایشهای فوقالعادهای روی صحنه میرفت و ما به واسطه آن نمایشها با این هنر آشنا و مشتاق این رشته میشدیم. اما متأسفانه هماکنون چنین نمایشهایی یا کم است یا خیلی کیفیت شان پایین هست. بهنظر من این نمایش از این جهت بسیار متفاوت است که هم بزرگترها از آن لذت میبرند و هم کوچکترها. کودکان با توجه به خط ساده داستان و موسیقی و حرکات جمعی که در نمایش وجود دارد، مجذوب نمایش میشوند. از هنرنمایی خود مری پاپینز گرفته تا حرکت و نور و موزیک به جذابیت کار افزوده و غیرتکراری کرده است. از اینکه آقای احمد سلیمانی نقش پدر خانواده را به من سپردند بسیار سپاسگزارم و همکاری با بازیگران این نمایش و عوامل تولید برایم بسیار خوشایند بود.
شما در زمینههای مختلفی فعالیت میکنید. مجری، بازیگر، گوینده و خوانندهبودن از عناوین هنری و شغلی شماست. بهنظرتان چند شغله بودن شما را در انجام کار تخصصی در یک رشته محدود نمیکند؟
باورم این است که اگر شما قواعد حرفهای یک رشته هنری را رعایت کنید میتوانید در چندین رشته فعالیت کنید و از فعالیت هنری لذت ببرید. من معتقدم اگر توانمندیای دارم باید از این توانمندیها لذت ببرم. من تلاشم را میکنم تا قواعد آن رشته را رعایت کنم و فکر نمیکنم محدودیتی داشته باشد. البته اگر من میخواستم یک رشته هنری مثلاً اجرا را ادامه دهم به لحاظ مالی شرایط فوقالعاده بهتری داشتم، اما ترجیح دادم که روحیه و حالم را بهتر کنم و خوشحال نگه دارم و در چند رشته هنری فعالیت کنم. آنچه برایم بیاندازه خوشایند است، این است که وقتی در یک حوزه فعالیت میکنم کسانی که در آن حوزه موفق هستند به من میگویند که به فعالیتم ادامه دهم.
خب شما که با گویندگی کارتان را شروع کردید چطور شد که سر از بازیگری درآوردید؟
حدود یک سال از ورود من به رادیو میگذشت که میثم عبدی که در رادیو سردبیر من بود، بهشدت من را برای بازی در تئاتر تشویق کرد. من هم بهشدت به تئاتر علاقه داشتم؛ بنابراین برای بازی در «کمدی استشمامات» موافقت کردم و کمکم فعالیت در این رشته را ادامه دادم.
از فعالیتهای هنریتان در رشته موسیقی برایمان بگویید. شما بارها تأکید کردهاید که نخستین کار هنری من موسیقی است. واقعا این چنین است؟
من علاقه زیادی به رشته موسیقی دارم و در یک خانواده علاقهمند به موسیقی و ادبیات بزرگ شدهام. شاعر معاصر، بیژن ترقی دایی مادر بنده بودند و وقتی او در خانواده حضور داشت ما با اشکال مختلف موسیقی، ترانه، آواز، پرویز یاحقی، آقای شجریان، سالار عقیلی و... سروکار داشتیم. ناگفته نماند پدربزرگ و پدرم هم صدای خوبی داشتند. بخشی از صدای من اکتسابی از سوی داییام و بخشی دیگر ارثی از سوی پدرم است. البته توصیههای استاد شجریان هم در این زمینه بسیار کارگشا بود.
آیا تصمیم دارید که آلبوم جداگانه منتشر کنید؟
نه، برای انتشار آن فعالیت جداگانه و مستقل در موسیقی قصدی ندارم. بسیار وقتگیر و دشوار است. فعالیت در قالب گروه برای من بسیار راحتتر و خوشایندتر است. اصولاً فعالیتهای گروهی را بیشتر دوست دارم. درست است که فعالیت خیلی زیادی به جهت کمیتی نیست، اما سعی میکنم آهسته و پیوسته این فعالیت موسیقی را ادامه دهم. ناگفته نماند من در گروه نوشه با موزیسینهای بسیار حرفهای همکاری کردهام و این باعث افتخار من است.
تا جایی که ما اطلاع داریم شما در یک خانواده هنری بزرگ شدهاید و بردارتان هم اهل موسیقی است؟
آرین برادر کوچکترم آهنگساز است و چند تا از آهنگهای او را پیش از اینکه به گروه نوشه بپیوندم خواندم. کارهای مشترکی با برادرم داشتم. حتی با برادرم در مسابقه خندوانه شرکت کردیم. به واسطه دایی و بزرگترهای علاقهمند به موسیقی در فامیل، همه بچههای فامیل بالاخره یک ساز موسیقی بهدست گرفتهاند. خودم هم بهصورت غیرحرفهای چندساز میزنم.
دوست دارید که فرزندتان کدام یکی از رشتههای هنریای که خودتان در آن فعالیت میکنید را ادامه بدهد. حتما موسیقی، این رشته موروثی در خانواده برایتان مهم است؟
الان پسرم نیکمهر سن خیلی کمی دارد؛ فقط ۵ سال دارد و خیلی زود است که در مورد آینده و برنامههای او صحبت کنم. ولی باید دید که خود او به چه رشتهای علاقه دارد، زیرا علاقهمندی من یک موضوع جدا و توانمندی، استعداد و علاقه پسرم چیز دیگریاست. دوست دارم پسرم کاری را انجام بدهد که دوست دارد و از آن لذت میبرد. مثل هر پدری دوست دارم فرزندی موفق داشته باشم، اما نهایتاً این موفقیت به علاقه و استعداد او بستگی دارد. البته ناگفته نماند از همین حالا علاقهاش را به اجرای نمایش نشان داده است.
حال خوب و بد احسان کرمی
حال احسان کرمی را چه چیزی خوب میکند؟
وقتی حال من خوب باشد میتوانم حال خوبم را به دیگران هم منتقل کنم. خیلی چیزها حال مرا خوب میکند، اما متأسفانه دائمی نیست و مجدد این حال و انرژی مضاعف از ما دور میشود. مثلا همین امروز که باران بارید شهر بارانی و برگهایی که کنار خیابان خیس خوردهاند زیبا بود، اما خیلی زود این زیبایی و حال خوب از ما دور میشود. متأسفانه وضعیتی نداریم که بتوانیم بهصورت ممتد و روزهای متمادی حال و احوال خوبی داشته باشیم. مشکلات و دغدغههای روزمره آستانه تحمل بسیاری از ما شهروندان را پایین آورده و پرخاشجو کرده است و موجب شده تا حال خوب ما خیلی گذرا باشد.
از چیزهایی که حال شما را بد میکند برایمان بگویید.
بی قانونی و عدماحترام به دیگران و بینظمی مرا آزار میدهد. نبود انصاف و رعایت نکردن حقوق دیگران هم نباید از قلم انداخت. مثلا همین رانندگیهای بد در خیابانهای شهر هم مرا دیوانه میکند.
نویسندگی و اجرا در رادیو
احسان کرمی بهعنوان نویسنده، گوینده و بازیگر آیتمها در رادیو فعالیت داشته است. ازجمله شبکههای رادیویی که وی با آنها همکاری داشته است میتوان به رادیو ایران، صدای آشنا، رادیو تهران و رادیو پیام اشاره کرد. احسان کرمی در مقطعی از گویندگان برنامه جمعه ایرانی نیز بود. خودش دراین باره میگوید: «یکی از برنامههایی که به من کمک بسیاری کرد برنامه «جمعه ایرانی» رادیو ایران بود.
همان اوایل که به رادیو پیوستم، وارد این برنامه شدم و در ابتدا قرار بود خواننده باشم، ولی کمکم بازی کردم. متأسفانه این برنامه تعطیل شد. گویندگانی در این برنامه حضور داشتند که اگر تجربیات آنها را روی هم میگذاشتید بیش از ۲۰۰ سال تجربه میشد؛ آقای مرحوم رضا عبدی، آقای آذری، آقای مهران امامیه، آقای محبی، آقای سمسارزاده و. تولید برنامه کمدی رادیویی بسیار دشوار است و این برنامه کمک بسیاری به من کرد.»
خوانندگی و فعالیت در زمینه موسیقی
احسان کرمی تاکنون چند قطعه موسیقی منتشر کرده است و در تابستان ۹۵ کنسرتی را با همراهی گروه موسیقی نوشه برگزار کرد. این کنسرت گروه موسیقی نوشه به سرپرستی نیوشا بریمانی و رهبری امیر شهابی، در اسفند سال ۱۳۹۷ بار دیگر در سالن میلاد محل نمایشگاههای بینالمللی تهران، با خوانندگی احسان کرمی برای ترانههایی به زبان فارسی و خوانندگی پرهام علیزاده برای قطعاتی به زبان انگلیسی تکرار شد.
خودش از علاقه به موسیقی و دیدارش با استاد محمدرضا شجریان میگوید: «من دو بار سعادت داشتم که استاد شجریان را ملاقات کنم؛ یکبار در مراسم درگذشت داییام و دیگری بعد از زلزله بم. من خدمت ایشان رفتم و از علاقهام به موسیقی گفتم و ایشان هم روشهایی را به من معرفی کردند؛ البته در کتاب «راز مانا»ی خود به این روشها اشاره کردهاند که بهنظرم بهترین توصیههاست؛ چون هر کدام از سیدیهای آقای شجریان در یک گوشه آوازی خوانده شدهاند».
هنرنمایی در نمایش مری پاپینز
گرچه رشته تحصیلی این مجری و خواننده جوان بازیگری نبوده، اما بهصورت تخصصی دورههای بدن و بیان را نزد اساتید این رشته گذراندهاست. از اینرو هرساله تعداد زیادی تئاتر را روی صحنه میبرد و علاوه بر آن آثار تصویری متعدد نیز ارائه کردهاست: مجموعههای دربست، ۳۶۰ درجه، عالیجناب، اژدهای سرخ ۱ و «هیأت مدیره» نمونهای از آنهاست.
او پیشتر نمایش «مانوس» را در سالن تئاتر شهر اجرا کرد و هماکنون مشغول بازی در نمایش مری پاپینز در تالار وحدت است. این نمایش موزیکال برداشتی آزاد از نمایشنامه مری پاپینز نوشته جولین فلوز به کارگردانی احمد سلیمانی است که در آن بهنوش طباطبایی، مهراوه شریفی نیا و آرمین رحیمیان همراه با احسان کرمی نقش آفرینی میکنند. این نمایش از جهت طراحی صحنه و نورپردازی، بهرهمندی از گروه موسیقی، طراحی حرکات و رقص گروهی و البته شیوه اجرای بازیگران اثری متعادل و جذاب خلق کرده است.
دیدگاه