چرا «با بابام» انیمیشن کودکانه موفقی است؟

پخش فصل دوم سریال انیمیشن «با بابام» به کارگردانی علیرضا طاهری، نویسندگی امیررضا مافی و تهیه‌کنندگی فاطمه سادات ابوترابی در ۱۳ قسمت هفت دقیقه‌ای از یکم فروردین ۱۴۰۴ از شبکه پویا آغاز شد. محمد جلیلوند منتقد سینما با پخش فصل جدید این مجموعه انیمیشن مروری بر آن داشته و در یادداشتی از ویژگی های آن نوشته است.

متن این یادداشت را در زیر می خوانید:

«دهه‌ها پیش نویسنده‌ای آلمانی به نام اریش ازر مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه مصور را طراحی کرد که در ایران به نام قصه‌های «من و بابام» شناخته می‌شود. قصه پدر و پسر بامزه و شیرینی که بسیاری از کودکان و نوجوان‌های متولد دهه‌های شصت و هفتاد به خوبی آن را به یاد دارند. حال پس از گذشت سال‌ها شاهد تولید و نمایش مجموعه انیمیشن «با بابام»، محصول مرکز انیمیشن سوره، با محوریت قصه‌های پدر-دختری هستیم که این روزها فصل دوم آن از شبکه پویا در حال پخش و اساساً برای کودکان تدارک دیده شده است. آن هم پس از موفقیت سری نخست که مولفه‌های لازم برای جذب این طیف سنی را در خود داشت.

«با بابام» فیلمنامه شخصیت محوری دارد و دختربچه‌ای چهار پنج ساله قهرمان آن است که همراه پدر و مادرش زندگی می‌کند. مواجهه کودکان در این سن با هر پدیده‌ای، برای آنها جذابیت‌های خاص خود را داشته و به مرور به شخصیت او شکل می‌دهد.

موضوعی که امیررضا مافی در مقام نویسنده کار، مانور زیادی روی آن داده و از آن به عنوان محور فیلمنامه بهره گرفته است. آن هم در آیتم‌های کوتاه شش هفت دقیقه‌ای که برای مخاطب سنی ذکر شده، کاملاً مناسب و به اندازه به نظر می‌رسد. چراکه مدت زمان طولانی‌تر با ریتم پُرشتاب زندگی آنها منافات داشته و سازندگان «با بابام» را از هدف خود دور نگه می‌دارد. انتقال پیام به کودکان از طریق انیمیشن‌هایی از این دست که ساختار فنی پیچیده‌ای هم ندارند، کار دشواری است که سازندگان «با بابام» موفق به انجام آن شده‌اند. چراکه از همان بدو شکل‌گیری ایده اولیه کاملاً به آن فکر کرده و قصه ساده هر قسمت را براساس آن شکل داده‌اند. موضوعاتی که بچه‌هایی در رده سنی یاد شده درگیر آن بوده و «با بابام» قابلیت ارایه ایده به آنها را در زمینه های یاد شده دارد.

در سری دوم این مجموعه که پخش آن در ایام نوروز کلید خورده، در هر قسمت مساله‌ای از زاویه نگاه دختربچه قهرمان داستان مطرح شده و در آخر نیز دختر برای آن راه حلی پیدا می‌کند. آن هم با کمک پدری که در بطن داستان بوده و رابطه پدر و دختری ایرانی‌وار دارند. برای مثال می‌توان به اپیزودی اشاره کرد که طی آن دختر بچه قرار است سرودی که پیش از این بارها آن را با پدرش تمرین کرده، جلوی جمع بخواند، یکی از ترس‌های همیشگی کودکان که در صورت برطرف نشدن می‌تواند در آینده نیز مشکلات زیادی به بار بیاورد. دختر هم ابتدا درگیر این مساله شده اما با نگاه به پدر و همراهی مشفقانه‌اش بر این مشکل غلبه می‌کند.

موضوع دیگری که عموم پدران و مادران با آن درگیر بوده و گاه از شدت و حجم آن کلافه می‌شوند، سوال‌های بسیار زیاد خردسالان است. «با بابام» در یکی از قسمت‌های خود به آن پرداخته و این بار قهرمان داستان پدر دختربچه است که سوال مهم فرزندش در باب تکامل را با یک آزمایش علمی بسیار ساده پاسخ می‌دهد.

ارتباط برقرار کردن کودکان با افرادی غیر از پدر و مادر، یکی از چالش‌های فکری آنها است که در یکی از قسمت‌های مجموعه یاد شده با ظرافت به آن پرداخته شده است. آن هم با ایده همراه شدن اجباری دختر با پدرش در محل کار پدر که دختر را با آدم‌های دیگری مواجه کرده و در نهایت او را به شناخت بهتری از خود و محیط و آدم‌ها می‌رساند. اسباب‌بازی‌ها برای کودکان جهان فوق العاده جذابی را می‌سازند که رویاهای آنها را رقم زده و تخیلشان را تقویت می‌کند. در قسمت دیگری از «با بابام»، دختربچه آرزوی داشتن خانه‌ای عروسکی داشته که قیمت بالای آن همخوانی چندانی با بودجه پدر ندارد. اما خرید خانه عروسکی‌ای که تکه‌های آن از هم جدا بوده و باید سرهم شود، مشکل را حل کرده و درس دیگری به دختر با محتوای صبر و ساختن می‌دهد.

انیمیشن سریالی «با بابام» که سازندگان آن عمده تمرکز خود را روی قصه و پیام‌های داخل آن گذاشته‌اند، به لحاظ فنی ساختار ساده و بی‌تکلفی دارد: از طراحی شخصیت‌ها و حرکت آنها تا طراحی خانه و محل کار پدر. در عین حال، از موسیقی به شکل مناسبی در آن بهره گرفته شده و به گونه‌ای است که برای مخاطب کم سن و سال جذابیت‌های معمول را دارد. «با بابام» به عنوان یک مجموعه انیمیشن جمع و جور و متکی بر پیام، قابل قبول از کاردرآمده و می‌تواند سری‌های بعدی آن نیز ساخته شود.»