بلیت میلیونی و رشد 26 درصدی کنسرت
در ۱۱ ماه اول ۱۴۰۳، 4715 تکآهنگ مجوز گرفتند که در این میان بهترتیب سهم بهمن، دی، اردیبهشت و مرداد بیشتر بوده است.

223 آلبوم موسیقی هم در این میان مجوز گرفتند که بیشترین آن به ماههای مرداد، اردیبهشت، آبان و مهر برمیگردد. نکته قابلذکر اینکه در اولین ماه زمستان یعنی دی، هیچ مجوزی برای آلبوم موسیقی صادر نشده است.
تعداد مجوزهای صادر شده برای نماهنگها به 160 عدد رسیده که سهم فروردین، دی، بهمن و آذر از باقی ماهها بیشتر است.
نوبت به اجراهای صحنهای میرسد که بیشترین مجوز را از وزارت ارشاد دریافت کرده است. در سال 1403 (بدوناحتساب اسفند) 3343 مجوز برای اجراهای صحنهای صادر شده که در این میان ماههای مهر، شهریور، بهمن، آذر و دی بیشترین سهم را داشته است.
رشد 26 درصدی کنسرت در سال 1403
همانطور که گفته شد 3343 مجوز در سال 1403 برای اجراهای صحنهای صادر شد که در 5608 سانس روی صحنه رفتند. این درحالی است که سال گذشته 4447 تعداد سانس کنسرت برگزار شد و این اعداد نشان از رشد 26 درصدی و 1.3 برابری دفعات اجرا در سال 1403 نسبت به سال 1402 دارد.
از سال 1400 تعداد دفعات برگزاری کنسرت روند روبه رشدی داشته است. سال 1398 تعداد 2230 کنسرت برگزار شد و بعد از آن در سال 1399 بهدلیل همهگیری ویروس کرونا هیچ خوانندهای روی صحنه نرفت. سال 1400 اما شروعی دوباره برای رویدادهای فرهنگی ازجمله کنسرتها بود که با 2034 اجرا همراه بود اما نسبت به سال 1398 تغییر نزولی داشت. سال 1401 با 3058 اجرا رشد 50 درصدی را نسبت به 1400 داشت و بعد از آن با رشد 45 درصدی در سال 1402، تعداد 4447 کنسرت برگزار شد.
اگر بخواهیم این آمار را بررسی کنیم، از سال 1400 بهبعد تعداد اجراها نسبت سالهای بعد خود با رشد 45 تا 50 درصدی همراه بوده اما این اتفاق در سال 1403 نیفتاده و تنها 26 درصد به تعداد اجراها اضافه شده است.
خطر طبقاتی شدن در کمین صنعت موسیقی
از مجوزهای صادرشده که عبور کنیم، یکی از مهمترین مسائل که رابطه مستقیمی هم با مخاطب دارد قیمت بلیت است. در سال 1403 بهای بلیت کنسرت از ۲۰۰ هزار تومان شروع میشود و تا یکمیلیون و ۱۰۰ هزار تومان ادامه دارد. اگر بخواهیم بگوییم با قیمت میانگین ۶۵۰ هزار تومان در تهران، یک خانواده چهارنفره میخواهند به کنسرت بروند، دومیلیون و ۶۰۰ هزار تومان تنها برای خرید بلیتها نیاز دارند، یعنی با احتساب حداقل دستمزد ۱۱ میلیون و ۶۰۰ هزار تومانی، یک خانواده با دو فرزند باید ۲۲ درصد حقوقش را برای بلیت کنسرت خرج کند و آن هم اگر دغدغههای دیگر اجازه این خرج را بدهد، درنتیجه اتفاقی که میافتد این است که کنسرتها مختص به یک قشر خاص شده و از زندگی طبقه متوسط بهطور کامل حذف میشود. در چنین شرایطی است که مسئولان فرهنگی با سیاستگذاری مناسب باید مخاطبان این حوزه را حفظ کنند و با تصمیمهایی که منجر به گرانی بلیت میشود، کنسرت را بهسمت طبقاتیشدن سوق ندهند.
بهای بلیت میلیونی و اجرای پلیبک
در سالهای اخیر پدیده پلیبکخوانی در میان خوانندگان پاپ بسیار مرسوم شده است. موضوعی که بارها و بارها دست خواننده را جلوی مخاطب رو کرده اما همچنان ادامه دارد. ماکانبند، حمید هیراد، مجید رضوی، هوروشبند، معین زندی و... نامهای آشناییاند که پلیبک خواندنشان در سالهای اخیر، واکنشهای مختلفی را در فضای مجازی بهدنبال داشته است. یکی از آنها که اتفاقاً اخیراً هم فیلمش در فضای مجازی منتشر شد، ایستاده و به مخاطب نگاه میکند و آهنگ بدون حتی لبزدن خواننده درحال پخش است یا هنرمند دیگری که بالای سن بالا و پایین میپرد اما نفسش یاری میکند تا همچنان پرقدرت بخواند.
اینکه برگزارکنندگان کنسرت به دلایل مختلفی مثل پرداخت هزینه کمتر و نداشتن ضعف در اجرا، پلیبک را انتخاب کند شاید در وهله اول موضوعی قابل درک بهنظر برسد، اما با پرداخت بهای بلیتهای میلیونی توسط مخاطب، این امر بههیچ وجه قابلتوجیه نیست. درواقع مخاطب این هزینه سرسامآور را پرداخت نمیکند که درنهایت بخواهد لبخوانی هنرمند مورد علاقهاش را تماشا کند و این موضوعی است که نظارت و برخورد جدی را از سوی مسئولان فرهنگی میطلبد.
جشنواره موسیقی فجر در «حاشیه»
جشنواره موسیقی فجر از ۲۳ بهمنماه شروع شد و در همان ابتدای کار با حواشی و موضعگیریهایی از سوی خوانندگان همراه شد. روز اول جشنواره ناصر زینعلی روی صحنه رفت و با سالن نسبتاً خالی مواجه شد و در اعتراض به این موضوع گفت: «متأسفانه علیرغم اینکه سایت بلیتفروشی قرمز بود و بلیتفروشی بسته شده بود اما صندلیها خالیاند؛ نمیدانم قضیه چیست.»
البته اعتراض این خواننده تنها به سالن خالی محدود نشد و در بخشی دیگر از اجرای خود به مشکلات فنی سالن کنسرت اشاره کرد و گفت: «مدیریت کنسرت امشب با ما نیست و همین موضوع مشکلاتی چون نقص فنی و تأخیر را رقم زد.»
ماجرای اعتراض خوانندگان پاپ به ناصر زینعلی ختم نشد و در سومین روز برگزاری جشنواره رضا بهرام هم نسبت به قطع شدن چند دقیقهای کنسرتش اعتراض کرد. عدهای این موضوع را به قطعی برق ربط دادند، اما مجید روغنی مسئول برگزاری کنسرتهای پاپ چهلمین جشنواره موسیقی فجر در رزمال، در گفتوگو با مهر این خبر را تکذیب کرد و گفت: «در سانس دوم کنسرت دیشب قطعه آغازین رضا بهرام به دلیل تداخل فنی میان میکسر صدای صحنه و لپتاپ گروه موسیقی متوقف شد، زیرا گروه موسیقی در شنیدن صدای زنده روی صحنه به مشکل برخوردند. ما شب گذشته مشکل قطعی برق نداشتیم و فقط صوت صحنه به دلیل مشکل فنی برای دو دقیقه دچار مشکل شد.»
جشنواره فجر در حوزههای مختلف از مهمترین رویدادهای فرهنگی ایران محسوب میشود و بهقولی نمایندهای برای نمایان کردن هنر کشور است. از اینرو هر سال مسئولان فرهنگی در تکاپوی برگزاری هرچه بهتر این رویداد فرهنگیاند اما امسال با موضوعات مختلفی که در عرصه موسیقی پیش آمد، بهنظر میرسد کملطفیهایی از سوی مدیران مربوطه صورت گرفته است.
جای آمار و ارقام خالی
چندسالی میشود وزارت ارشاد سایتی با عنوان «دفتر موسیقی» راهاندازی کرده و در این سال اطلاعاتی درباره تعداد مجوزهای صادر شده و بهاصطلاح گزارشی از عملکرد دفتر موسیقی را بهصورت ماهیانه منتشر میکند. این آمار جدا از روشنگری عملکرد وزارت ارشاد در حوزه موسیقی، بستری برای اهالی رسانه فراهم کرده تا با استناد به آن بررسیهای لازم را انجام دهند. با اینحال جای خالی این آمار از شهریور 1403 به بعد در سایت وزارت ارشاد خالی است و بهنظر میرسد مدیران جدید احساس نیازی برای شفافسازی این آمار ندارند.
دیدگاه