داستان‌های سیروس همتی بازیگر
یزله عنوان مجموعه ای از ۱۱ داستان کوتاه از سیروس همتی و تقی همتی نیا است که با عناوین آقای هاله، الله توپوننن پول توهسون، دده، رمان، مکان، آخرین وداع، یزله، فرمول آبی، خججه سلطان، ننه سلطان و بازارچه مکاره گردآوری و توسط انتشارات کتاب نیستان به بازار نشر عرضه شده است.
سیروس همتی بازیگر، نویسنده و کارگردان تئاتر است که در سال‌های اخیر بیش از هر چیز او را در صحنه تئاتر و تلویزیون و با نقش هایی طنز آمیز و گاه جدی دیده ایم. بازیگری که همواره احساسات مخاطبانش را با حرکاتی ظریف در مرز میان شوخی و جدی تحت تاثیر قرار داده است و آنها را به داستان و شیوه روایت خود وابسته کرده است.
کتاب یزله نیز بیش از هر چیز وامدار همین شیوه روایت است. زبان و موقعیت هایی طنز آمیز که در پس خود بسیار تلخ و عبرت آموز و محل تامل جدی است. طنز در روایت داستانی همتی موضوعی نه جاری در کلمات و ساختار روایت که جاری در موقعیتی است که داستان در آن رخ می دهد. همتی تلخی ها و سیاهی های پیرامونش را با لبخندی البته تلخ بازگو می کند و همین مساله مخاطب را هم از منظر شیرینی روایت و هم از منظر مواجهه با پاره ای از واقعیت های پیرامونش به سوی خود می خواند.
همتی در داستان کوتاه پایبند به نگارش به همراه جمله هایی بسیار کوتاه است. گویی سریع و قاطع و تاثیرگذار با کلماتش مخاطبش را نیش می زند و او را افسون شده با خود همراه می کند.
نوع بهره مندی او از عبارات و جملات، یادآور تجربه هایش در ساخت موقعیت و دیالوگ در نمایشنامه است. به همین دلیل است که او در این داستان نویسی نیز بدون حاشیه‌سازی و بدون ورود به فضاسازی های رایج زبانی در داستان کوتاه، مستقیم و از دل ما وقع به روایت می پردازد و مخاطبش را همچون نمایشنامه هایش به کشف رمز در میان کلمات کوتاه و رازآلود و البته طنز آلود خود می خواند.
داستان‌های کوتاه همتی در مجموعه «یزله» همانند سایر کارهای داستانی وی به شدت تصویری و قابل لمس هستند و شیوه روایی حاکم بر روایت این داستان‌ها به گونه ای است که مخاطب می‌تواند با وضوح بالا بخش‌های قابل توجهی از داستان را پیش چشم‌هایش مشاهده و خود را به عنوان یکی از عناصر صحنه آن رویداد در معرض قضاوت درباره آنها قرار دهد و با آن همذات پنداری کند.
موقعیت های داستانی هم به طور عمده از سوی همتی بسیار ساده و در عین حال هوشمندانه انتخاب شده است و البته همین بهانه‌های ساده، همواره با یک نتیجه عجیب، مخاطبش را به سمت کشف یک آن و لحظه خاص در خود و روابط و رفتارهای خود دعوت می‌کند.
دیدگاه