معصوم ترین پدر تاریخ ادبیات کیست؟

بالزاک نویسنده «جزئیات» است. او قدرت فراوانی در توصیف پدیدارها دارد. تشریح ناتورالیستی او از شهر پاریس، محلات آن، لباس ها و کالاسکه ها و چهره افراد فقط یکی از وجوه برجسته هنر او است. به جز این، بالزاک قدرت فراوانی هم در توصیف خُلقیات و رفتار کاراکترهایش دارد و با وسواس فراوان، روحیات، عواطف، افکار، آرزوها و تلخکامی های آنها را وصف می کند.

بابا گوریو یک پیرمرد نسبتا فقیر فرانسوی است که در یک اتاق محقر در یکی از مسافرخانه های پاریس زندگی می کند. او که سالها قبل ثروتمند بوده اما اکنون دچار فقر و فاقه شده، در زندگی فقط یک آرزو دارد: «خوشبختی دخترانش». بابا گوریو دیوانه وار عاشق دخترانش است. دو دختر باباگوریو که با دو تاجر اشراف زاده ازدواج کرده اند، خرج زیادی دارند. آنها که نماد بی وفایی هستند، توجهی به فقر پدر نداشته و دائما از او طلب پول می کنند تا بتوانند بدهی های خود را پرداخت کرده و ولخرجی هایشان را با درآمد اندک پدر جبران کنند. اما بابا گوریو هرگز از آنها خشمگین یا ناراحت نمی شود. او تمام زندگی اش را می فروشد تا بتواند مایحتاج دخترانش را تهیه کند. در نظر پیرمرد فقیر دخترانش ملکه های پاریس هستند. آنها هیچ عیبی ندارند و بیش از اینکه انسان نامیده شوند، الهه نام می گیرند. به همین دلیل، بابا گوریو وظیفه خود می داند که پول مورد نیاز آنها را ولو به قیمت فروش شمعدانی های نقره یا صندلی فلزی اتاق محقرش، تهیه کند.

با وجود لطف و محبت باباگوریو، سرنوشت او بسیار بسیار تلخ است. در انتهای رمان، پیرمرد بدون اینکه بتواند دخترانش را ببیند، دلشکسته و ناراحت در اتاق محقرش جان می سپارد. دو دخترش که مشغول زندگی تجملی خود هستند، حتی برای کفن و دفن او حاضر نمی شوند و جسد باباگوریو را «اوژن دو راستینیاک»، یک جوان شهرستانی ساده دل که هنوز در کثافت پاریس غرق نشده، غریبانه به خاک می سپارد.

رمان باباگوریو نماد «عشق پاک و انسانی» است. در این رمان، تمام کاراکترها به دنبال «هوس» هستند. عشق مرد به زن و زن به مرد، هر دو دروغ و ریا است. مردها به دنبال فریب زنان ثروتمند و زنان به دنبال به دام کشاندن مردان اشرافی هستند. پاریس پر از کثافت و زشتی است و دروغ، سرتاسر آن را فراگرفته است. شخصیت وُترین (Vautrin) که به نوعی نماد پاریس زشت و دروغگو است، در بخشی از این رمان می گوید: «چیزی به اسم اصول اخلاقی وجود ندارد، هرچه هست رویداد است. قانون وجود ندارد، هرچه هست شرایط است.»

نکته عجیب اینجا است که بیشتر اهالی پانسیونی که باباگوریو در آن زندگی می کند، او را «دیوانه» دانسته و دستش می اندازند. آنها که در جهان پرفریب پاریس زندگی می کنند و فقط می خواهند این و آن را گول زده و تحت سلطه خود درآورند، درکی از عشق حقیقی، خالص و معصوم باباگوریو ندارند و به همین دلیل، او را مجنون می دانند. تنها اوژن، دانشجوی ساده شهرستانی، است که راز عشق پدرانه باباگوریو به دخترانش را درک می کند و تمام تلاشش را می کند تا توجه دختران بی وفا را به این پیرمرد فقیر و بیمار و دلشکسته جلب کند.