هیولای کره ای در حال فتح دنیاست/ موج کره ای و سریال‌های شرقی/ چگونه کره با جومونگ و بازی مرکب قدرت و ثروت به دست می آورد؟

از نظر بسیاری، سخن حسین امیرعبداللهیان درباره توقیف سریال های کره ای در صورت عدم وصول طلب ایران از این کشور یک مزاح بوده است. این مطلب مشخص نیست. آنچه مشخص است این است که حالا صنعت سینما و سریال سازی کره رسما وارد عرصه و ادبیات دیپلماسی شده و به عنوان یکی از اهرم های فشار به کار می رود.

شگفتی سازی کره جنوبی در صنعت هنر

کره جنوبی تا همین حالا هم شگفتی های بسیار زیادی خلق کرده است. در تاریخِ نزدیک به 100 ساله هالیوود، شاهکارهای سینمایی غیر انگلیسی کم نداشته ایم. از آکیرا کوروساوا گرفته تا فدریکو فلینی، فرانسوا تروفو و ویتوریو دسیکا؛ همه و همه خالقان آثار شگفت انگیزی بوده اند که هیچ یک نتوانستند جایزه بهترین فیلم سال را از آکادمی اسکار بگیرند. با این حال، یک فیلم کره ای به نام انگل (Parasite) توانست دو سال پیش به عنوان بهترین فیلم سال جشنواره اسکار شناخته شود.

این فقط یک جنبه از موفقیت های کره ای ها در زمینه رسانه بوده است. در صنعت سریال سازی، این کشور توانست کولاک  کند. سریال مشهور بازی مرکب (Squid game) که با همکاری نتفلیکس ساخته شده، این روزها تبدیل به پرمخاطب ترین سریال دنیا شده است. در همین ایران خودمان، سریال های افسانه جومونگ و جواهری در قصر آنقدر مورد توجه قرار گرفت که در زمان پخشش به اصطلاح خیابان ها خلوت می شد.

موج کره ای دنیا را تصرف کرد

کره جنوبی توسعه در زمینه رسانه را از ابتدای هزاره جدید آغاز کرد. سیاستمداران کره ای با مشاهده فروش بالای فیلم های هالیوودی به این نتیجه رسیدند که شاید بهتر باشد به جای هزینه روی خودرو و لوازم خانگی بر روی رویاهای انسان سرمایه گذاری کنند. از این رو، آرام آرام به چرخ های صنعت سینما و موسیقی خود حرکت داده و به اصطلاح " موج کره ای" را راه انداختند.

موج کره‌ای یا هالیو (Hallyu) ابتدا با گسترش صنعت موسیقی و سریال کره ‌ای در کشورهای آسیای شرقی و جنوب شرقی آغاز شد اما مدتی بعد به غول عظیمی تبدیل گشت که سرتاسر جهان (حتی آمریکا) را در بر گرفت.

موج کره‌ ای شامل فعالیّت‌ های مختلفی می شود، اما مشهورترین آنها کی‌پاپ (Kpop) یا همان صنعت موسیقی کره و  کی‌دراما (Kdrama) یا همان صنعت سریال‌ سازی کره است. کره جنوبی چه در زمینه موسیقی و چه در زمینه سریال و فیلم سینمایی از یک الگوی مشخص تبعیت کرده و می کند. الگویی که تا کنون جواب داده و باعث شده این کشور به ثروت بسیار زیادی در این زمینه برسد.  کره ای ها همان ساختار موسیقی پاپ یا سریال و فیلم هالیوودی را می گیرند و سپس فرم یا صورت آن را تا حدی تغییر داده و عناصر کره ای را در آن می گنجانند و به این صورت آن را تبدیل به یک محصولی می کنند که در عین کره ای بودن، پرمخاطب و آشنا با سلیقه مخاطب است.

کافی است به سریال های پرمخاطب کره ای نگاهی بیندازید تا به خوبی به این الگو پی ببرید. به طور مثال، بازی مرکب شباهت بسیار زیادی به سریال های هیجانی، تریلرهای معمایی و فیلم های هالیوودی مانند مکعب (Cube) دارد اما توانسته در لحن و فرم کاملا کره ای باشد، با همان اغراق های خاص، موسیقی مخصوص، زاویه دوربین های عجیب و ... .

شبیه این اتفاق را در برخی فیلم های سینمایی بسیار موفق کره ای نیز می توانیم مشاهده کنیم. فیلم سینمایی پیرپسر (Oldboy) نمونه اغراق آمیز و کره ای یک تریلر انتقامی جذاب است که از نمونه های هالیوودی نیز پیش افتاده و توانست منبع اقتباس فیلم سینمایی اسپایک لی (کارگردان مشهور آمریکایی) شود.

سریال های تاریخی کره ای، الگویی که در ایران طرفدار بسیار زیادی دارد

همچنین، سریال های تاریخی کره ای بسیار بسیار قابل توجه هستند. لوکیشن محدود، بازی های اغراق شده، جنگ های نه چندان حرفه ای و به دور از جلوه های ویژه و خلاء های فیلمنامه ای همگی ضعف های سریال هایی مانند امپراتور دریا یا افسانه جومونگ هستند اما الگوی کره ای چنان قدرتمند است که توانسته این سریال ها را با تمام نقص هایشان تبدیل به سریال هایی موفق و پرمخاطب کند.

وجود یک قهرمان مرکزی محبوب که غالبا توسط یک بدمَن (تا حدی جذاب و نه سیاه مطلق) شکست می خورد وسپس باز می گردد تا انتقام بگیرد، هسته سخت و مرکزی سریال های تاریخی کره ای را تشکیل می دهد. گنجاندن یک یا دو ماجرای عشقی، چند جنگ شبه هالیوودی و البته وجود یک پادشاه عادل و مهربان و یک وزیر بدجنس و خائن همه و همه عناصری هستند که این هسته اولیه را پر و بال داده و تقویت می کنند. کره ای ها با این تکنیک توانسته اند به امپراتور سریال سازی تاریخی در شرق آسیا تبدیل شوند؛ تا جایی که اکنون بسیاری از کودکان ایرانی نام پادشاهان کره ای، چوسان، گوگوریو، شیلا و باکچه را می شناسند اما شاید نام سلسله های کشور خود را ندانند.

از این رو، می توان نتیجه گرفت که صنعت سریال سازی در کره جنوبی چنان قدرتی گرفته که دیگر عجیب نیست اگر موج کره ای وارد ادبیات سیاسی و دیپلماتیک مقامات کشورهای مختلف شود. این موج مهیب هرلحظه قدرتمندتر می شود و با بازگشتش به کره، ثروت بادآورده ای را برای مردم و کمپانی های فیلم سازی کره ای می آورد.