هشدارهای پرویز پرستویی در ختم کیومرث پوراحمد

مجلس یادبود کیومرث پوراحمد، فیلمساز فقید کشورمان صبح امروز یکشنبه ۲۰ فروردین‌ماه در مسجد جامع شهرک غرب برپا شد که طی آن پرویز پرستویی توصیه‌ها و انتقادهایی را درباره نوع برخورد با جامعه هنری مطرح کرد.

این بازیگر که البته قرار نبود در این برنامه صحبت کند، با تاکید بر این‌که سخنران نیست و با اشاره به طرح بعضی از انتقادها نسبت به عملکرد هنرمندان در چند ماه اخیر، یادآوری کرد: هفت ماه است که بعضی افراد مطالبی را مطرح می‌کنند مبنی بر این‌که باید در کنار مردم بود، در حالی که هنرمند همیشه دغدغه مردم را دارد و هنرمندی مانند کیومرث پوراحمد از قبل از انقلاب در کنار مردم بوده و تنها هم بوده و هرگز موج سوار نبوده است.

پرستویی با اشاره به یکی از تجربه‌های ناکام خود با کیومرث پوراحمد در ساخت فیلمی که هرگز به نتیجه نرسید، اضافه کرد: اگر آن فیلم را می‌ساخت، اثری در حد استانداردهای جهانی بود اما او هرگز خود را آلوده نکرد. اخیرا عده‌ای خطاب به هنرمندان می‌گویند چرا کنار مردم نیستید و من خطاب به آنها می‌گویم شما هفت ماه است که این دیالوگ را برقرار کرده‌اید. اما کسی مانند پوراحمد سال‌ها قبل در کنار مردم ایستاد و تاوان آن را هم داد. ما بلد نیستیم هرکاری بکنیم و هر جایی برویم.

وی در ادامه با انتقاداتی درباره طرح بعضی مطالب بعد از درگذشت پوراحمد اضافه کرد: تسلیت نمی‌گویم و از عنوان روان‌شاد هم استفاده نمی‌کنم زیرا همسرش این جملات را دوست ندارد. در این وضعیت ما باید مراقب خانواده آن عزیز و خانواده سینما باشیم چون به اندازه کافی چوب خورده‌ایم تا جایی که در کوچه و خیابان از هنرمند بودن خود شرم می‌کنیم.

پرستویی یادآوری کرد: یادمان نرود که بعد از ساخت آخرین فیلم‌های پوراحمد چه برخوردی با او کردیم. اگر شرایط اجتماعی سبب می‌شود یک هنرمند فیلم ضعیفی بسازد، نباید به او بی‌احترامی کنیم. یادمان نرود با بزرگانی همچون داریوش مهرجویی چه کردیم و بعد از نمایش فیلم‌هایشان چگونه آنان را هو کردیم اما حالا داریم به هنرمندی مانند کیومرث پوراحمد احترام می‌گذاریم. امروز کدام یک از ما از ناصر تقوایی خبر دارد؟ آخرین بار کی از او یاد کرده‌ایم ، چه دولتمردانی که به هنرمندان بی‌مهری می‌کنند و چه ما به عنوان جامعه هنری.

وی با اشاره به حضور پرتعداد اعضای خانه سینما اضافه کرد: خانه سینمای ایران ۵۰۰۰ عضو دارد و هر که در مسند مسئولیت می‌نشیند، باید به این نیروها افتخار کند چرا که به پشتوانه آنها می‌تواند بسیاری کارهای بزرگ را به انجام برساند. حالا که کیومرث پوراحمد اینگونه از میان ما رفته، به خانواده‌اش احترام بگذاریم و نگران خانواده هنری باشیم. شما را به هر دینی که اعتقاد دارید، قسم می‌دهم که هوای یکدیگر را داشته باشید. هرچند ما ۵۰۰۰ نفریم، اما تنهاییم.

این بازیگر با انتقاد از رواج واژه سلبریتی ادامه داد: با شنیدن این واژه کهیر می‌زنم. این چه بحثی است که در کشور ما راه افتاده چون اصلا متعلق به جامعه ما نیست و با این واژه مدام به جامعه هنری نقد می‌کنیم. 

پرستویی اضافه کرد: چرا در فضای مجازی مدام برای همدیگر تعیین تکلیف می‌کنیم. خوب است که به سخنان آقای پوراحمد که در فیلم‌های مستند او مطرح شده، گوش بدهیم و به تک تک آنها عمل کنیم؛ یکدیگر را رها نکنیم. همه ما یک خانواده‌ایم. در هر خانواده‌ای اشکالاتی وجود دارد اما یکدیگر را از ریشه نزنیم و به بزرگ‌ترهایمان احترام بگذاریم. اگر آنها امروز در بعضی مراسم‌ها حاضر نمی‌شوند، به این دلیل است که حرمت‌شان را نگه نداشتیم.

او با اشاره به تاثیرگذاری هنرمندان در عرصه‌های اجتماعی خاطر نشان کرد: هرجا که دولت و مردم خواهان انجام کاری هستند، هنرمندان را فرا خوانده‌اند و امروز هم باید به آنان بقبولانیم که ما جامعه هنری می‌توانیم خیلی کارها انجام بدهیم.

پرستویی خطاب به وزیر ارشاد اظهار کرد: از آقای اسماعیلی عذرخواهی می‌کنم که مدت کوتاهی بعد از حضور ایشان بر مسند مسئولیت این سخنان را مطرح می‌کنم. اما به ایشان هم گفته‌ام شما ۵۰۰۰ سینماگر را در کنار خود دارید و می‌توانید دوره درخشانی داشته باشید. شما چهار سال مستاجر ما هستید. اگر عملکرد خوبی داشته باشید، این مدت را تمدید می‌کنیم، اگر نه، ما مالک هستیم و می‌مانیم اما بگذارید این رفاقت وجود داشته باشد. این روزها آرام کردن فضا کار دشواری شده است ولی اجازه بدهید کنار هم این کار را انجام بدهیم.

این بازیگر ادامه داد: جامعه سینمایی که در میان مردم دیده شده، نمی‌تواند به هر کاری روی بیاورد یا هر رفتاری انجام بدهد. این جامعه به سختی می‌تواند روزگار بگذراند چون با مردم عادی که در کوچه و خیابان هستند، تفاوت دارد. هوای این جامعه را داشته باشید و شرایط دشوار اعضای آن را درک کنید. ما مردم را خندانده‌ایم و گریانده‌ایم و از آنها حمایت کرده‌ایم و حالا باید از خودمان حمایت کنیم.

انتقادات زائری درباره شیوه‌های نادرست امر به معروف و نهی از منکر

در ادامه برنامه، حجت‌الاسلام زائری با انتقاد از انتشار بعضی مطالب در فضای مجازی تاکید کرد: ما مجاز نیستیم هر تصویری را ببینیم و هر مطلبی را منتشر کنیم. اصل دینداری این است که هر یک از ما سرمان به کار خودمان باشد نه اینکه مدام به زندگی دیگران سرک بکشیم.

او ادامه داد: هر یک از ما اول از همه باید ایرادهای خود را ببینیم و برطرف کنیم و بعد دنبال عیب و ایراد دیگران بگردیم. اگر دنبال امر به معروف و نهی از منکر هستیم، نمی‌توانیم بدون اینکه شرایط زندگی دیگری را بدانیم، این کار را انجام بدهیم. اگر ما در روزگار سختی و نداری کنار کسی نباشیم و به داد او نرسیم و نانی به سفره‌اش نبریم، چگونه می‌توانیم او را امر به معروف کنیم. همچنانکه خداوند می‌فرماید برای بندگان من بهشت و جهنم تعیین نکنید چراکه تنها من از درون هر یک از آنان آگاهم.

زائری تاکید کرد: اگر بعد از این مجلس کمی نسبت به یکدیگر مهربان‌تر باشیم، آن زمان است که روح آقای پوراحمد کمی شاد می‌شود.

در جای جای این برنامه تصاویری از برخی ساخته‌های کیومرث پوراحمد همچون «قصه‌های مجید»، «خواهران غریب»، «شب یلدا» و «اتوبوس شب» و نیز بعضی از مستندهایی که درباره این هنرمند ساخته شده، در میان گریه‌های آرام حاضران پخش شد. 

در بخشی از این تصاویر پوراحمد نکاتی را درباره ساخت «شب یلدا» مطرح کرد؛ اینکه بعد از نگارش اولین نسخه کوتاه فیلمنامه ۱۰ سال صبر کرده تا خشم و غضبش فروکش کند و اینکه تصمیم داشته این فیلم را با بازی خسرو شکیبایی بسازد که آن زمان در خارج از کشور بوده و دومین گزینه‌اش رضا کیانیان هم در ایران نبوده و از آنجاکه هر دو بازیگر ۶ ماه در خارج از کشور بوده‌اند، او توان ۶ ماه انتظار را نداشته و سرانجام فیلم را با بازی محمدرضا فروتن می‌سازد.

او در این مستند نکاتی درباره همسر دومش، مهرانه ربی بیان کرد که چگونه در آن دوران سخت، آرام‌بخش او شده.

به هنگام پخش این تصاویر آنچنان سکوتی بر مراسم حاکم می‌شد که گویی خود اوست که به حاضران آرامش می‌بخشد و در عین حال با پخش این تصاویر، یاد خسرو شکیبایی و پروین دخت یزدانیان (مادر کیومرث پوراحمد) نیز که در آثار او نقش آفرینی کرده اند، گرامی داشته شد.

در پایان این برنامه که در بخش‌هایی از آن تصاویری از مراسم خاکسپاری پوراحمد (فیلم ایسنا از این مراسم ) پخش شد، برادر این فیلمساز از حاضران در برنامه خاکسپاری و مجلس یادبود او قدردانی کرد و گفت: سرانجام روز خوبی خواهد آمد.

این برنامه با حضور جمع کثیری از هنرمندانی همچون رخشان بنی اعتماد، عادل فردوسی‌پور، بهمن فرمان آرا، هوشنگ مرادی کرمانی، اردشیر رستمی،مرضیه برومند، محمد متوسلانی، علیرضا داودنژاد، رضا داودنژاد، محمد علی نجفی، حسن پورشیرازی، مسعود فروتن، محمد مهدی عسگرپور، کیانوش عیاری، فاطمه معتمد آریا، ابوالفضل پورعرب، حبیب احمدزاده، بهرام عظیم‌پور، محمد علی باشه آهنگر، رضا کیانیان، رضا یزدانی، لیلی رشیدی، مصطفی آل محمد، مجتبی میرطهماسب، ابراهیم مختاری، اصغر همت، منوچهر شاهسواری، محمدرضا دلپاک، مهدی جعفری، حبیب اسماعیلی، جهانگیر الماسی، اسدالله یکتا، بهزاد خداویسی، فرزین محدث، حمید پورآذری، بیژن امکانیان ، حسین مسافر آستانه، غلامرضا موسوی، مریم معترف، رضا درمیشیان، جهانبخش سلطانی، فرهاد توحیدی و... برگزار شد.

محمد علی زم ، جوادی مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی ، حجت‌الله ایوبی رییس سابق سازمان سینمایی، علیرضا تابش مدیرعامل سابق بنیاد سینمایی فارابی و... از دیگر حاضران بودند.

در این مراسم کتاب «کد ۲۴ یا بوف کور چگونه ساخته و پرداخته شد» که اثری پژوهشی از حبیب احمدزاده است، در میان حاضران توزیع شد.

مراسم ختم کیومرث پوراحمد