چرا اسکورسیزی جذب کیارستمی شد؟
مارتین اسکورسیزی که خود از تاثیرگذارتربن سینماگران در قید حیات جهان است، زمانی از رسیدن به خلوص و سادگی بسیار پیچیده در آثار کیارستمی به عنوان منبع الهام خود سخن گفته بود.
برای بیش از ۵۰ سال، «مارتین اسکورسیزی» برخی از مسحورکنندهترین لحظات سینمایی را که جهان تاکنون شناخته به مخاطبان ارائه کرده است. این سینماگر مولف متولد نیویورک با فیلم هایی چون «خیابانهای پایینشهر»، «رفقای خوب»، «راننده تاکسی»، «گاو خشمگین» و «گرگ وال استریت» همواره در ارائه برخی از بهترین فیلمهای تاریخ سینما موفق بوده است.
در حالی که به راحتی میتوان گفت «اسکورسیزی» یکی از تأثیرگذارترین کارگردانان تمام دوران است، او همچنان یک مخاطب سینماست و به همین دلیل، از فیلمسازان بزرگی چون «آکیرا کوروساوا»، «اینگمار برگمان» و «جان فورد» الهام گرفته است.
اما یکی از جالبترین تاثیرات روی «اسکورسیزی» از سوی کارگردان فقید ایرانی عباس کیارستمی است. او زمانی در اینباره بیان کرده بود: «وقتی فیلمهای کیارستمی را میبینم، وقتی زیر درختان زیتون را میبینم، وقتی ABC آفریقا یا خانه دوست کجاست؟ یا باد ما را خواهد برد یا هر یک از این فیلمها را میبینم، متوجه میشوم که میخواهم با شخصیتها در این فیلمها وقت بگذرانم.»
اسکورسیزی گفته بود: «گذراندن وقت با روح آن فیلمها و آن دنیاها مانند یک پاکسازی بود. روحیه هنری که باعث میشود مردم دنیا را به شیوهای جدید، باطراوت و امیدوارکننده ببینم. ظاهرا فیلمهای کیارستمی در زندگی شخصی کارگردان تأثیر بسزایی داشته است».
عباس کیارستمی از دهه ۱۹۷۰ فیلم میسازد، اما اولینبار برای سهگانه کوکر خود بین سالهای ۱۹۸۷ تا ۱۹۹۴ شامل فیلمهای «کلوزآپ»، «باد ما را خواهد برد» و «طعم گیلاس» شناخته شد که فیلم آخر این سهگانه در سال ۱۹۹۷ نخل طلای جشنواره کن را از آن خود کرد و مورد تحسین منتقدان قرار گرفت. فیلمهای او اغلب در قالبهایی به سبک مستند داستانهایی را در مناطق روستایی روایت میکند.
اما نکته مهم در مورد کیارستمی برای اسکورسیزی این است که چگونه فیلمهای او ماهیت پیچیده خلوص را از طریق روایتی بسیار ساده و تصویری به تفصیل شرح میدهند. اسکورسیزی در اینباره میگوید: «سادگی، البته با کیارستمی از سادگی صحبت میکنیم. خلوص یک کلید است، اما آسان نیست».
اسکورسیزی در ادامه به چند فیلم کیارستمی اشاره میکند که به نظر میرسد مظهر آن سادگی بسیار پیچیده هستند و خاطرنشان میکند: «بسیاری از فیلمهای عباس پیچیده است. طعم گیلاس بسیار پیچیده است. کپی برابر اصل ، که فیلم زیبایی است، مطمئناً پیچیده است، اما برای رسیدن به هسته اصلی این فیلمها، باید از سطوح اولیه عبور کرد».
کیارستمی در کارنامه فیلمسازیاش ساخت فیلمهای کوتاه «نان و کوچه»، «زنگ تفریح»، «تجربه»، «دو راه حل برای یک مساله» و... و فیلمهای بلند «گزارش» ۱۳۵۶، «اولیها» ۱۳۶۲، «خانه دوست کجاست؟» ۱۳۶۵، «مشق شب» ۱۳۶۶، «کلوزآپ، نمای نزدیک» ۱۳۶۸، «زندگی و دیگر هیچ» ۱۳۷۰، «زیر درختان زیتون» ۱۳۷۳، «طعم گیلاس» ۱۳۷۶، «باد ما را خواهد برد» ۱۳۷۷ و «ABC آفریقا» ۱۳۷۹ را دارد و آخرین فیلم او با عنوان «۲۴ فریم» پس از درگذشت او در سن ۷۶ سالگی، رونمایی شد.
دیدگاه