قطب‌الدین صادقی: تئاتر تبدیل به خوراکی مصرفی برای طبقه مرفه شده است
قطب‌الدین صادقی معتقد است مدیریت غلط در سال‌های اخیر به تئاتر ایران لطمه زده و آن را تبدیل به آتراکسیون کرده است و این شرایط باعث شده تا نمایش‌های اجتماعی و ایرانی کمرنگ و فراموش شوند.
قطب الدین صادقی نویسنده و کارگردان با سابقه تئاتر ایران درباره جدیدترین فعالیت خود در زمینه کارگردانی گفت: نمایشنامه «سفرنامه آبجی مظفر» را که بر اساس شیوه تئاتر سنتی روحوضی نوشته‌ام بعد از برگزاری جشنواره تئاتر عروسکی تهران-مبارک در سالن اصلی مجموعه تئاتر شهر روی صحنه می‌برم.
او درباره موضوع این اثر نمایشی توضیح داد: «سفرنامه آبجی مظفر» درباره آخرین گروه بنگاه تئاتر شادمانی است که داستان یکی از همکاران خود را که طی سفری با مظفرالدین شاه به پاریس رفته است، بیان می‌کنند. چهارچوب حکایت، برخورد شاهان قاجار با فرهنگ اروپایی است.
صادقی با اشاره به حضور حدود ۳۸ بازیگر در این نمایش، افزود: بازیگران اصلی کاملاً حرفه‌ای هستند و در نمایش‌های سنتی ایرانی تخصص دارند.
این هنرمند با سابقه تئاتر یادآور شد: «سفرنامه آبجی مظفر» در ژانر کمیک روحوضی است؛ یکی از چیزهایی که در این سال‌ها از دست دادیم احیای سنت‌های نمایشی خودمان بوده است از این رو علاقه مند بودم که در این زمینه نمایشی را به صحنه ببرم. در این سال‌ها سنت‌های نمایشی خود را فراموش کرده‌ایم و همیشه به سراغ برداشت‌های دست پایین از نویسندگان درجه چندم خارجی رفته‌ایم.
وی متذکر شد: در تئاتر ایران انسان ایرانی، فضای ایرانی و بحران‌های ایرانی را فراموش کرده‌ایم. می‌خواهم با «سفرنامه آبجی مظفر» تمرکزی دوباره روی نمایش ایرانی بدهم و بگویم ویژگی‌های تاریخی داریم که بیان‌شدن آن‌ها روی صحنه تئاتر جذاب است. همچنین به لحاظ شکل شیوه‌های اجرایی جذابی داریم که کمتر به آن‌ها توجه می‌شود. نباید همیشه مفسر آثار دیگران باشیم.
صادقی درباره اینکه چرا طی سال‌های اخیر در سالن اصلی مجموعه تئاتر شهر اثری را روی صحنه نبرده است، تأکید کرد: به دلیل مدیریت غلط تئاتر ایران در سال‌های اخیر این اتفاق افتاده است. مدیریت بی‌تخصص میدان را به کارهای آماتور و تجاری با لحن اقتباس از آثار خارجی داده بود. تنها چیزی که در تئاتر وجود نداشت نمایش ایرانی بود. مدیران بی‌تخصص در این چند سال اخیر ضربه بدی به تئاتر زدند. در تمام جهان مدیران تئاترهای بزرگ از بین کارگردان‌های بزرگ ملی صاحب سبک انتخاب می‌شوند زیرا سلیقه خود را به تئاتر تزریق می‌کنند.
این نمایشنامه‌نویس و مدرس با سابقه تئاتر با بیان اینکه نمایشنامه «سفرنامه آبجی مظفر» را در سال ۱۳۹۵ نوشته است، یادآور شد: تعداد نمایشنامه‌هایی که نوشتم به ۷۰ اثر رسیده و با ترجمه‌هایی که انجام داده‌ام این تعداد به ۸۴ نمایشنامه می‌رسد که توسط نشر قطره منتشر شده اند. در سال‌های اخیر بیکار نبودم و همچنان نمایشنامه نوشته و ترجمه کرده‌ام. برای کار کردن نیاز به حضور مدیریت صحیح در تئاتر، پایگاه، بودجه و گروه خبره است. متأسفانه برای چندین کارگردانی که ذوق تئاتر ملی دارند و دل‌شان برای فرهنگ مملکت می‌سوزد، فضای کار کردن وجود ندارد.
وی درباره شرایط فعلی تئاتر ایران تصریح کرد: انسان ایرانی و فضای ایرانی از صحنه‌های ما خالی و تئاتر ما تبدیل به آتراکسیون شده است. وظیفه تئاتر ارتباط فکری، معنوی و روحی با جوانان به ویژه تحصیل کرده‌های ۱۸ تا ۶۰ ساله بود که از طبقه متوسط و فرهیخته‌اند و پرسش‌ها و پاسخ‌های‌شان را از تئاتر می‌گرفتند. با این بورژواگرایی و آثار پر زرق و برق صحنه‌ای که چند سالی است در تئاتر ایران شکل گرفته است، فقط خوراکی مصرفی برای طبقه مرفه که به دنبال تفنن هستند، فراهم می‌شود.
صادقی متذکر شد: تئاتر اجتماعی و اندیشه‌ورز در این سال‌ها کم کم در حال محو شدن است. باید به این فرهنگ ملی و اینکه تئاتر در ارتباط با جوان‌ها و طبقه متوسط فرهیخته است، برگردیم. یکی از راهکارها احترام گذاشتن به ژانر تئاتر ایران با وجه اندیشه است. ما در «سفرنامه آبجی مظفر» سنت‌های گذشته را عیناً تکرار نکردیم و کلی تجربیات نو در کار گنجانده‌ایم.
این کارگردان شناخته شده تئاتر ایران در پایان درباره تأمین هزینه‌های تولید نمایش «سفرنامه آبجی مظفر» در شرایط فعلی اقتصادی تئاتر، گفت: چند نفر تهیه کننده پیدا شدند ولی در میانه راه متوجه شدم می‌خواهند ذوق خود را برای حضور چهره‌های مورد علاقه‌شان به من تحمیل کنند که نپذیرفتم. تاکنون ریالی دریافت نکرده‌ایم که البته قرار است اداره کل هنرهای نمایشی و همچنین جشنواره تئاتر فجر که قرار است در آن اجرا داشته باشیم به ما کمک کنند. در حال حاضر با دست خالی و هزینه شخصی پیش می‌روم تا ببینیم در یک ماه باقیمانده چه اتفاقی می‌افتد.
دیدگاه