کرونا با مجسمه ها چه کرد؟
سرنا_عباس مجیدی ـ رئیس هیات مدیره انجمن مجسمه‌سازان ایران ـ درباره رویدادهای حوزه مجسمه‌سازی و فعالیت‌های این انجمن در سال ۹۹ نکاتی را بیان کرد.
از مجیدی سوال کردیم که تأثیرات فضای سال ۹۹ روی حوزه مجسمه‌سازی به چه صورت بود؟ پاسخ داد: شیوع کرونا روی کلیه جنبه‌های زندگی تأثیرگذار بود ولی برای هنرمندان دستمایه‌ای برای خلق آثار بود. بسیاری از آثاری که نتیجه و محصول این فضا بود را در نمایشگاه‌ها داشتیم و هنرمندان به صورت مستقل اقداماتی داشتند. ولی جریاناتی که به حرکت‌های جدی‌تر و جمعی‌تر ختم شود، به دلیل محدودیت‌ها کمتر بود. ولی آنچه که غم‌انگیز است، جریان هنر در کشور ما است که باید روی آن جدی‌تر تمرکز شود. تا زمانی که ضرورت حضور هنر درک نشود همچنان این شرایط را خواهیم داشت و زمانی که این ضرورت حس شود، روی آن سرمایه‌گذاری خواهد شد و این امکان به وجود خواهد آمد که هنرمندان خلاقیت بیشتری در نتیجه همکاری‌های جمعی نشان دهند.
او همچنین درباره حاشیه های زیادی که مجسمه‌های شهری در سال ۹۹ به همراه داشتند، عنوان کرد: واکنش‌هایی که صورت می‌گیرد طبیعی است و شاید باید خیلی زودتر این اتفاق‌ها رخ می‌داد. البته بخشی از واکنش ها، غیرتخصصی و اغراق شده اند و تا زمانی که از منظر صحیح خود مورد بررسی و نقد قرار نگیرند، آسیب‌های جبران ناپذیری را به هنر و هنر شهری خواهند رساند. مدت‌ها است که در شهرهای مختلف و از جمله تهران، شاهد آثار نامناسبی هستیم که به دلایل مختلفی از قبیل مبهم بودن فرایند تایید سفارش، نامناسب بودن جانمایی، عدم تناسب و غیره، منجر به آسیب‌های بصری بسیاری می‌شوند. نباید فراموش کنیم که مجسمه، دنیای گسترده‌ای دارد و در دنیای امروز تعریف مجسمه به خصوص در حوزه شهر با تعریف قدیم بسیار متفاوت است و تنها بخشی از مجسمه‌سازی شهری به فیگوراتیو و پرتره اختصاص دارد. ولی متأسفانه درباره این امور تا کنون بحث جدی صورت نگرفته است و نقدهای اصولی و درستی درباره این امور نداشته‌ایم. همینطور به دلیل اینکه ساخت آثار بدساخت در فضای مجازی خبرساز شد و امکان برخورد تخصصی با این اتفاقات وجود نداشت، سوءتفاهم‌ها و ذهنیت‌هایی را به وجود آورد که بخشی از آن غلط و بخشی درست بود.
او توضیح داد: غلط از این جهت که وقتی رویکردی حرفه‌ای را از منظر درست خودش بررسی نکنیم می‌تواند هزاران ذهنیت برای مخاطب ایجاد کند. مخاطب نیز به دلیل ناآگاهی که از بسیاری از فرآیندهای امروز مجسمه‌سازی دارد، حق دارد که به قضاوت زودهنگام برسد. زمانی می‌توانیم درباره موضوعی به صورت علمی صحبت کنیم که پشتوانه مطالعاتی داشته باشد، اگر قرار باشد جریان شکل گیری مجسمه سازی شهری از ناحیه افراد متخصص مورد بررسی قرار نگیرد، نتیجه مطلوب نخواهد بود.
مجیدی اضافه می‌کند: چقدر خوب می‌شد در صورت وقوع چنین اتفاقاتی، بستری برای بحث و گفت‌وگو فراهم کنیم که آن موضوع باز شود و معنای مجسمه سازی در دنیای امروز و بخش‌های مختلف آن به صورت جدی صحبت شود تا بتواند برای جریانات آینده راهگشا باشد و مخاطب نیز آگاهی پیدا کند.
او با بیان اینکه یکی از مشکلات جدی ما گره خوردن مسائل مجسمه‌های شهری با موضوع سمپوزیوم‌ها است، گفت: اگر طی جریاناتی با مطالعه دقیق تفکیک درستی صورت بگیرد، متوجه خواهیم شد رویکرد سمپوزیومی یک رویکرد متفاوت و جشنواره‌ای است، مناسبات خودش را دنبال می‌کند و پیش از هر چیزی فرآیندی است که قصد دارد رابطه هنرمند با مخاطب و فرآیند شکل‌گیری اثر را به نمایش بگذارد، محدودیت زمانی و مکانی دارد و در بسیاری آثار که قرار بر قالب گیری و پتینه دارند، هنرمند حضور ندارد و در جانمایی اثر نیز مشارکتی ندارد و البته قرار نیست همه آثار تولیدی در این رویدادها در شهر به نمایش گذاشته شوند. فراموش نکنیم در یک اثر شهری ماندگار، انتظار بر این است که ضمن مطالعه دقیق فضا، آثار متناسب با آن فضا و در دیالوگ با سایر عناصر شهری و مخاطب ساخته شود که متاسفانه این امکان کمتر محقق شده است.
این هنرمند تصریح کرد: امیدوارم این امکان به وجود بیاید که رسانه‌های مختلف، هنگام پرداختن به این مسائل نگاه های مختلف تخصصی را رصد کنند تا محصول این نگره‌ها، پاسخ درستی برای مخاطب و شهر داشته باشد.
عباس مجیدی درباره هشتمین بینال مجسمه‌سازی تهران به ایسنا گفت: برگزاری هشتمین دوسالانه مجسمه‌سازی تهران تا حدودی انتظارات ما را برآورده کرد؛ هر چند با دشواری های بسیاری توأمان بود. وقایعی همچون استعفای دبیر، شیوع ویروس کرونا، تغییر مکان برگزاری دوسالانه و غیره، مشکلاتی را در اجرای بینال و فرآیندی که در سیاست‌گذاری‌ها پیش بینی شده بود، به وجود آورد؛ از جمله اینکه به دنبال استعفای دبیر، شورای دبیران با رویکرد حضانت از بینال، مصمم به برگزاری این دوره از بینال بود، هرچند که در عمل، با تغییرات اجتناب ناپذیری از جمله تاخیر زمانی و تغییر فضا، برگزاری در شرایط همه گیری کرونا و غیره، مواجه بود.
او ادامه داد: هرچند حذف برخی از آثار در روزهایی پایانی نمایشگاه و خاتمه پیش از موعد مقرر، دشواری هایی را برای مجموع برگزارکنندگان ایجاد کرد، ولی در مجموع بینال به آنچه که انتظار داشتیم تا حدی نزدیک بود؛ برخی از آثار کاملا کانکست محور و منطبق با زمینه بود و فرآیند شکل گیری اثر را در آثاری دیگر مشاهده کرد. همچنین در این دوره از بینال برای نخستین بار به شیوه کیوریتوری نیز آثاری پذیرش شدند و البته مشارکت گالری‌ها و مدعوین نیز در برنامه‌ها بود که همگی محقق شد. نهایتا با تمام دشواری‌ها، سعی کردیم جریان را براساس مناسبات تعریف شده پیش ببریم.
سمپوزیوم مجسمه سازی کیش
این هنرمند درباره دیگر فعالیت‌های انجمن در سال ۹۹ گفت: سال گذشته به دلیل شرایط پیش آمده ناشی از همه گیری کرونا، بیشتر تمرکزمان روی دوسالانه، برنامه‌های جاری انجمن و مسائل صنفی و حقوقی بود و برگزاری نمایشگاه های مجسمه‌های کوچک، چهارسوی خیال و اکسپوی مجسمه‌سازی را متوقف کردیم.
در پایان درباره برنامه انجمن مجسمه‌سازان ایران در سال آینده سوال کردیم. مجیدی پاسخ داد: باتوجه به شرایط موجود تمام تلاشمان بر این است که آنچه به عنوان برنامه های انجمن تعریف کرده‌ایم، انجام دهیم. البته باز هم باید دید که مناسبات اجتماعی و کرونا چه شرایطی را برایمان رقم خواهد زد. با این حال قرار است در ابتدای سال آینده مجمع عمومی را برگزار کنیم که بسیاری از برنامه‌ها به بعد از برگزاری مجمع و تصمیم‌گیری‌های هیات مدیره جدید موکول خواهد شد.
منبع: ایسنا
دیدگاه