بحران سیل، بحران اطلاع رسانی / دود فیلتر تلگرام در چشم مردم

رضا غبیشاوی  در عصر ایران نوشت: با تقویت اطلاع رسانی، می توان از خسارت سیل و دیگر بلایای قابل پیش بینی کاست.

یکی از این موارد، نقص حضور دستگاه های مسوول در شبکه های اجتماعی به ویژه تلگرام، اینستاگرام و توییتر و بهره گیری از این ابزارهای نوین و کارآمد اطلاع رسانی است. دود فیلتر توییتر و تلگرام و در نتیجه دستور منع حضور دستگاه های رسمی و دولتی در آنها به چشم مردم و دولت می رود.

تاکنون دهها نفر در سیلاب مناطق مختلف ایران کشته و مفقودی شده اند. یکی از مسائلی که در این باره مطرح می شود اطلاع رسانی قبل از سیل و حوادث مشابه و واکنش مردم به پیش بینی و هشدارها در این باره است.

در همه این موارد به نظر می رسد یکی از مهمترین مشکلات، مربوط به اطلاع رسانی است و با تقویت و اصلاح این بخش، به عنوان یکی از کم هزینه ترین اما تخصصی، می توان از حجم خسارت ها کم کرد.

1- عدم حضور سازمان های حاکمیتی در شبکه های اجتماعی و پیام رسان ها

توییتر و تلگرام در ایران فیلتر هستند. در نتیجه، اگرچه مقامات در این دو فعال هستند اما از فعالیت سازمان های دولتی و عمومی و خدماتی در توییتر و تلگرام به دلیل فیلتر بودن آنها جلوگیری می شود. این اتفاق بدی است زیرا همزمان دستگاه های مسوول و مردم را از اطلاع رسانی و خدمات رسانی مناسب، محروم می کند و حتی به روند اطلاع رسانی آسیب می زند.

برخلاف چند ده سال قبل، با وجود فراگیری موبایل و اینترنت موبایلی و شبکه های اجتماعی، امکان اطلاع رسانی مویرگی و شخصی وجود دارد اما نهادهای مسوول و خدماتی، از این امکان خوب اطلاع رسانی در رسانه های شبکه های اجتماعی و پیام رسان فیلتر شده و نشده استفاده نمی کنند.

این روند به ضرر مردم و سازمان های خدمت رسان است.

2- عدم اطلاع رسانی قوی هشدار  سازمان های حاکمیتی

اطلاع رسانی و هشداردهی دستگاه های مسوول از جمله سازمان هواشناسی و فرمانداری و شهرداری و ... درباره بروز بلایای طبیعی، آنچنان نیست که مردم را به واکنش وادارد یا آنها را واقعا و به طور جدی متوجه خطر کند. اینکه خبر پیش بینی هوای ابری آفتابی و پیش بینی سیل و طوفان، در یک قالب و سطح و محتوا، تولید و منتشر و اطلاع رسانی شوند واکنش مناسب را در مخاطب ایجاد نمی کند. 

3- ضعف رسانه ها
 

رسانه ها نیز از همین ضعف رنج می برند. یعنی به خبرهای مربوط به پیش بینی خطرات طبیعی به میزان لازم و کارآمد و تاثیرگذاری نمی پردازند. ما نیازمند رسانه ها و خبرنگاران حرفه ای و قدرتمندتری هستیم.

علاوه بر این وقتی انحصار رادیو و تلویزیون در دست صداوسیماست و بخش خصوصی از این حوزه منع می شود در اطلاع رسانی محلی نیز دچار مشکل می شویم در حالی که هر شهر و منطقه ای می تواند رادیو یا تلویزیون خصوصی خود را داشته باشد که با عملکرد حرفه ای و جلب توجه و اعتماد اهالی منطقه، هشدارهای لازم را منتقل کند.

4- ویرانی اعتماد عمومی

عملکرد دولت های قبلی و فعلی، ضربه های اساسی و ویران کننده ای به اعتماد عمومی و جایگاه اطلاع رسانی رسمی نزد افکار عمومی زده است.

از داستان ناراست گویی و پنهان کاری مسوولین درباره عدم افزایش قیمت بنزین و افزایش ناگهانی و بدون اعلام قبلی آن تا داستان کرونا و واکسن و پیش بینی نادرست میزان تورم تغییرات اخیر اقتصادی و متروپل و عبدالباقی و ... . بدون داشتن اعتماد عمومی و با وجود تردید افکار عمومی دربرابر مسوولان، کار سخت می شود.

5- اطلاع رسانی، علم است

اطلاع رسانی، علم و تخصص است اما اکثر مسوولان نه تنها خود درکی درستی از آن ندارند و همه چیز را در قالب تبلیغات می بینند بلکه تلاش می کنند با لج بازی و شیوه ها و تفکرات سنتی و عصرحجری، ماشین اطلاع رسانی را به حرکت درآورند که نتیجه ای جز شکست و خسارت در انتظار آن نیست.