سعی کرده ام پرت و پلا نگویم

بهروز رضوی در گفت‌وگویی رادیویی درباره فعالیت خود در رادیو گفت: در سال هایی که در خدمت مردم در رادیو و تلویزیون بوده‌ام همیشه سعی کرده ام پرت و پلا نگویم و حتی برنامه هایی را که باب طبع خودم نیست قبول نمی کنم. همواره با وسواس به برنامه هایم نگاه می کنم و سعی ام بر این بوده آنچه از من به عنوان یک گوینده و صدای رادیو شنیده می‌شود کنترل کنم تا بدون نقص به گوش شنوندگان برسد.

رضوی با ابراز تأسف از کمرنگ شدن نقش ادب در بعضی از گویندگی های رادیو و تلویزیون چنین ادامه داد: خاستگاه اولیه ادب برای هرکس خانواده اوست که ان شاءالله همه همکاران از این ادب بهره کافی برده اند و بعد اندکی سواد و مطالعه، نه تحصیلات دانشگاهی. سواد روخوانی درست نیز در شغل ما بسیار حائز اهمیت است. من از همه دوستان جوان و نوجوان و مردم می‌خواهم که مطالعه را جزو کارهای اصلی زندگی خود قرار دهند و با اطلاعات کافی از جامعه و اوضاع و احوال جهان به روز باشند، مخصوصاً این کار می‌تواند برای گویندگان دستمایه ای برای اجراهای زنده و بدون متن باشد.

این استاد گویندگی یادآور شد: من اصالتا یزدی هستم و در خانواده خودم نیز از کودکی همانگونه که برای پاکیزگی و نظافت ظاهر ما اهمیت قائل بودند به درست حرف زدن و ادای صحیح کلمات و ادب و نزاکت ما بسیار توجه می شد و رعایت این آداب برای من تبدیل به عادت شده است.

او در معرفی اساتید موثر در روند کاری خود گفت: بیشتر آموزش های من غیرمستقیم بوده اما از میان همه اساتید استاد ایرج گرگین همیشه الگوی من بوده و حتی قبل از آنکه گوینده شوم به او علاقه داشتم و کارهایش را پیگیری می‌کردم. خانم مریم نشیبا نیز از جمله گویندگانی هستند که همیشه با میل به صدایشان گوش می کنم. خوشبختانه گویندگان موفق زیادی مشغول به فعالیت هستند و من بسیار خوشحالم که در میان این جمع خوبان جای کوچکی دارم. این صداپیشه کهنه کار درباره نقش ادبیات در دوران کودکی خود اظهار کرد: در سن ۵ سالگی قبل از مدرسه رفتن به مکتب خانه می رفتم و ملاباجی فاضل آن مکتب در زمانی که هنوز سواد خواندن و نوشتن نداشتم ۴۰ ـ ۳۰ غزل حافظ را به من آموخته بود. این مطلب در آن زمان برای اطرافیان جالب بود و حتی در مدرسه نیز از آن استقبال می شد و مثلا اگر بازرسی به مدرسه می آمد از من می خواستند تا سر صف یک غزل حافظ را از حفظ بخوانم! اصلا تشویق هایی که بابت این موضوع می شدم مرا به این وادی کشاند.

رضوی در پاسخ به این سؤال که آیا در زمان حاضر نیز ضرورتی برای آموختن اشعار شاعران بزرگ مثل حافظ و سعدی به کودکان وجود دارد یا خیر، اذعان کرد: در زمانه فعلی که ادبیات کودک، ادبیاتی پربار است شاید بتوان به همان بسنده کرد. در کودکی من شبها پای کرسی، امیر ارسلان نامدار، حسین کرد شبستری و ملک جمشید را برای اهل خانه می‌خواندم چون تنها باسواد خانه بودم و البته همه این کتاب‌ها مناسب سن کودکان نبود.

راوی مجموعه «مستند ایران» در پاسخ به سؤال همیشگی جوانان علاقمند به گویندگی برای ورود به این عرصه اظهار کرد: ورود به صدا و سیمای ایران بسیار سخت و جذب نیروی آن بسیار اندک است مگر برای صدایی که بسیار خاص باشد و ضرورت و موقعیتی خاص که آن هم بدون استخدام است و به صورت موردی و حق الزحمه ای کار می شود. در حال حاضر ما گویندگان زیادی داریم که به علت تراکم وجود گوینده کم کار هستند. من به جوانانی که جویای این کار هستند توصیه می کنم از زمانی که به آن فکر کردند بسیار مطالعه کنند و سواد خود را بالاخص در زمینه ادبیات بالا ببرند.

رضوی تاکید کرد: خواندن متون ادبی کلاسیک ایران و مخصوصا خواندن شعر به درست خواندن وزن طبیعی کلمات کمک شایان توجهی می کند. کلمات را جویده بیان نکنیم و به مخاطب خود اهمیت بدهیم. از نظر من بزرگترین نقدی که به گویندگان فعلی وارد است کم بودن مطالعه آن ها است که باعث آسیب زدن به کار آنها می شود. مطالعه بیشتر اعتماد به نفس گوینده را نیز بالا می‌برد. ما گویندگان پیامبران بی کتاب زبان مادری هستیم و باید روی آن تعصب داشته باشیم تا شنونده حداقل کلمات را از زبان ما درست بشنود.

ترانه سرای ترانه «کویر» ماجرای شعر گفتن خود را اینگونه شرح داد: من قبل از شروع ترانه سرایی ادعای شاعری داشتم اما در جلسه شاعری زنجانی که آن زمان جوان و گمنام بود شعری خواند و من پس از آن به این نتیجه رسیدم که تا شاعرانی مثل او هستند من نمی توانم شعر بگویم؛ بنابراین به ترانه سرایی بسنده کردم! آن شاعر جوان گمنام حسین منزوی بود.

بهروز رضوی که مهمان شب گذشته برنامه «پنج شنبه جمعه» بود در ادامه گفتگو با منصور ضابطیان اظهار کرد: کلاس هفتم یا هشتم بودم که یکی از اقوام از مشهد برایم یک سازدهنی سوغات آورد و من برای یاد گرفتن آن پیش یکی از دوستانم رفتم که سازدهنی داشت و تنها یک آهنگ را بلد بود! از آنجا که من قبلا نزد استاد میرتاش موسیقی را فرا گرفته بودم می دانستم که ساز دهنی فقط در دستگاه ماهور قابل نواختن است و بنابراین تلاش کردم هر آهنگی را که در این دستگاه بلد هستم با ساز دهنی اجرا کنم و در همان سالها با معرفی یکی از دوستان در برنامه آقای سخایی در تلویزیون حضور پیدا کرده و ساز زدم. سابقه خوشنویسی من نیز به مکتب برمی گردد، ملاباجی مکتب مشق هایمان را با قلم فرانسه و قلم درشت به ما آموزش می داد و آنجا سرآغاز خوشنویسی کردن من بود. بعدها استاد والی که علاقه ام به این هنر را دیده بود به من سرمشق می داد و بر نوشتنم نظارت می‌کرد. البته در این زمینه ادعایی ندارم.

رضوی در پایان پس از زدن تفالی بر حافظ و خواندن یک غزل از او توصیه کرد: حتی اگر برای گرفتن فال نیز به سراغ حافظ می رویم اگر به کلمه ای برخوردیم که معنی آن را نمی دانستیم حتماً به دنبال آن برویم و سعی کنیم معنای درست شعر را متوجه بشویم. ما ایرانیان پنج ستاره درخشان در عرصه شعر داریم که باید از اشعارشان بهره مند شویم : فردوسی، سعدی، حافظ، مولانا و نظامی. حیف است که ایرانی باشیم و از این گوهرهای درخشان بهره مند نشویم.

گفت وگوی بهروز رضوی در قالب برنامه «پنجشنبه جمعه» با اجرای منصور ضابطیان و به تهیه کنندگی زهرا قائدی شکل گرفت. این برنامه هر هفته پنجشنبه و جمعه ساعت ۲۲ همزمان با پخش صوتی از رادیو ایران به صورت تصویری نیز از سایت این شبکه رادیویی پخش می شود.

منبع: ایسنا