جیبی پر از «دینامیت»
فیلمی‌از دوران سیاه کرونا به پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران بدل شد
در روزهایی که سینما از بیداد کرونا خون به جگر شد و پرده‌های نقره ای آنقدر بی‌مصرف افتادند و خاک خوردند که به سیاهی می‌زدند و سیاه رنگ سال سینما شد، فیلمی‌در عنفوان موج پنجم کرونا به گیشه رسید که می‌خواست آتش‌بازی راه بیندازد و نوری در این تاریکی بر پرده‌ها بپاشد و امیدها را زنده نگه دارد که سینما نمرده است.
«دینامیت» ساخته سید مسعود اطیابی و به تهیه‌کنندگی سید ابراهیم عامریان و با بازی پژمان جمشیدی، احمد مهرانفر و محسن کیایی از 10تیر امسال به روی پرده رفت و صاحبان فیلم با مسئولان وقت سازمان سینمایی توافق کردند حالا که دارند درچنین روزگار سیاهی متاع به زر نزدیک‌شان را به ثَمَنِ بَخس - البته به‌زعم خودشان - در روزگار کسادی بازار راهی پرده می‌کنند، تا وقتی بازار تیز شود، هم فیلم را از پرده پایین نیاورند و هم دولتی‌ها دست به جیب شوند و5میلیارد تومانی بابت چوب حراج زدن به این مال بی مثال بسلفند. در ابتدا این معامله آنچنان نان‌وآب‌دار به نظر نمی‌رسید. خیلی‌ها گمان می‌کردند فیلم نمی‌فروشد و قربانی منفعت‌طلبی و بی‌صبری سینمادارانی می‌شود که دیگر طاقت دیدن گیشه‌های تار عنکبوت‌بسته و صندلی‌های خاک‌گرفته را نداشتند. کو تا بازار سینما داغ شود و مشتری پیدا کند؟ شواهد و قرائن به چنین حدس و گمان‌هایی راه می‌داد. در میانه تابستان همه بابت بلوایی که کرونا به راه انداخته بود، هراسناک بودند، یا باید خیلی پرت می‌بودی یا خیلی خوش‌خیال که می‌توانستی پیش‌بینی کنی که «دینامیت» به پرفروش ترین فیلم تاریخ سینمای ایران تبدیل می‌شود. با هیچ رمل و اسطرلابی نمی‌شد این یک رقم را خواند. نه اینکه اتفاق غریبی بوده و سابقه نداشته. نه! کافی است روی جدول پرفروش‌ها چشم بچرخانید و ببینید چه فیلم‌هایی چه دخل‌ها که نزده‌اند. موضوع این است که آن روزها مرگ حال و حوصله زندگی نگذاشته بود، چه برسد به سینما رفتن. اما حالا «دینامیت» رفته و چسبیده به سقف فهرست پرفروش‌های تاریخ سینمای ایران. رکورددار شد و ماندگار در تاریخ. هرچه منتقدان و کارشناسان تحویلش نگرفتند، مردم رفتند و تماشایش کردند و پول بالای بلیتش دادند. اما چرا؟ ما که دل‌هایمان از غصه ترکیده، خیلی نیازمند خنده‌ایم یا سلیقه‌های‌مان آنقدر کژ و کوژ شده که فرقی بین دوغ و دوشاب نمی‌گذاریم؟
از عجایب یک جدول
از 10فیلم پرفروش تاریخ سینمای ایران، 9فیلم کمدی هستند. پس فروش «دینامیت» اتفاق محیرالعقولی نبوده. شگفتی این است که این فیلم در سال سیاه کرونا در دیگ درهم‌جوش سینمای ایران رکورد زده. البته امسال فیلم «مرد عنکبوتی: راهی به خانه نیست» نیز نه فقط به پرفروش ترین فیلم سال بلکه به یکی از پرفروش‌های تاریخ سینمای جهان بدل شد. اما این کجا و آن کجا. «مرد عنکبوتی» با کلی دبدبه و کبکبه و جلوه‌های ویژه و خط داستانی غیرمنتظره؛ «دینامیت» با شوخی‌های تکراری و شخصیت‌های تخت و فیلمنامه سست. همین امسال «فیلم گشت ارشاد3» که از 26آبان اکران شده تا رتبه چهارم جدول خودش را بالا کشیده است. پس می‌بینیم که فروش کمدی‌ها مسبوق به سابقه است. اگر آنطور که قبلا تهیه کننده «دینامیت» گفته فیلمش تا ته سال روی پرده بماند، احتمالا 40میلیاردی می‌شود و تا مدت‌ها جای خودش را در بالای جدول پرفروش‌ها بیمه می‌کند.
از این 10فیلم، 3فیلم به سال1396، یک فیلم به سال1397، 4فیلم به سال1398 و 2فیلم به سال1400 تعلق دارند. پرفروش‌های سینمای ایران به نیمه دوم دهه1390 به این سو تعلق دارند. جالب است بحث درباره منشاء پول‌های مشکوکی‌که به سینما وارد شده اند، از حول و حوش همین زمان داغ شده است.
مسعود اطیابی (رتبه‌های یک و 6)، سعید سهیلی (رتبه‌های 4 و 10) و منوچهر‌هادی (رتبه‌های 7 و 9) در این جدول 2فیلم دارند. یعنی 6فیلم این فهرست را 3نفر ساخته‌اند. این سه نفر با هیچ متر و معیاری به عنوان کارگردان بزرگی که سبک خاصی در کارشان دارند شناخته نمی‌شوند. فیلم‌های اینها حتی اگر پرفروش هم باشد، در تاریخ سینمای ایران، جز به اعتبار فروش‌شان یا از نگاه مخاطب‌شناسی، واجد هیچ اهمیت زیبایی‌شناسانه‌ای نیستند.
از میان بازیگران، پژمان جمشیدی 2 فیلم (دینامیت و تگزاس 2)، محمدرضا گلزار 2 فیلم (آینه بغل، رحمان1400)، رضا عطاران 2فیلم (هزارپا و نهنگ عنبر)،
پولاد کیمیایی و ساعد سهیلی 2 فیلم (گشت ارشاد 2 و 3)، جواد عزتی 2فیلم (آینه‌بغل و هزارپا)، پرویز پرستویی یک فیلم (مطرب) و نوید محمدزاده یک فیلم (متری شش و نیم) در فهرست 10تایی پرفروش‌ها دارند.
گران‌ها بیشتر می‌فروشند
قیمت بلیت مثل هر چیز دیگری هر سال گران می‌شود و فروش فیلم‌ها ارتباط مستقیمی‌به قیمت بلیت دارد. البته قیمت بلیت، در یک سالِ مشخص، بسته به کیفیت سینماها متفاوت است ولی به طور طبیعی بلیت سال قبل از بلیت امسال ارزان تر است. قیمت بلیط هر فیلم را بر اساس میانگین گران‌ترین و ارزان‌ترین قیمت بلیت محاسبه می‌کنند. بنابراین، در مورد میزان فروش فیلم‌ها باید قیمت بلیت را در نظر گرفت. این میانگین هر سال در «سالنامه آماری فروش فیلم و سینمای ایران» از طرف معاونت توسعه فناوری و مطالعات سینمایی سازمان سینمایی اعلام می‌شود. امسال هنوز به آخر نرسیده که ببینیم میانگین قیمت بلیتِ «دینامیت» یا «گشت ارشاد 3» چقدر بوده است، ولی می‌توان مطمئن بود که این میانگین از سال‌های گذشته بیشتر است.
«هزارپا» پرتماشاگرتر از «دینامیت»
بر اساس آمار سازمان سینمایی، پرتماشاگرترین فیلم سینمایی ایران «هزارپا» است با 4میلیون‌و200 هزار و اندی تماشاگر. بعد «مطرب» است که 3میلیون‌و200هزار و اندی نفر نشسته اند به تماشای آن. «دینامیت» تا اینجای کار با یک‌میلیون‌و700هزار نفر تماشاگر به پرفروش ترین فیلم تاریخ سینمای ایران بدل شده؛ یعنی نقش قیمت بلیت در فروش بالای آن را اصلا نباید نادیده گرفت.
دیدگاه