لوکیشن فیلم‌های ایرانی در سرزمین ژرمن‌ها/ «روز صفر» از آلمان تا اکران نوروزی
استفاده از لوکیشن‌های کشورهای اروپایی به خصوص آلمان برای ساخت فیلم‌های ایرانی طی سال‌های اخیر با رونق بسیاری مواجه شده است، کارگردانان پیشکسوت و جوانی که به فراخور داستان، آثار خود را در خارج از مرزها ساخته و در جشنواره‌های بین‌المللی جوایزی را از آن خود کرده‌اند.
سابقه ساخت فیلم‌های ایرانی در خارج از کشور به قبل از انقلاب اسلامی و ساخت فیلم‌هایی همچون فیلم دختر لر عبدالحسین سپنتا که بخش‌هایی آن در هند ساخته شده بود، بازمی‌گردد، با انقلاب اسلامی و تغییراتی در نهادهای فرهنگی و هنری، تغییر رویکرد در ساخت فیلم‌ها نیز محسوس بود.
در دهه ۷۰، با تغییرات سیاسی و ایجاد روابط مناسب با کشورهای اروپایی، هنرمندان نیز به ساخت فیلم‌هایی در این کشورها علاقه پیدا کردند، ارتباطات و تعاملات فرهنگی را می‌توان از عوامل ساخت این فیلم‌ها دانست، هرچند که فیلم‌های ایرانی نیز در این دوران در جشنواره‌های بین‌المللی حضور پیدا کرده و شایسته تقدیر شناخته شده و جوایزی را از آن خود کردند.
تاکنون حدود ۷۰ فیلم ایرانی، لوکیشن خارجی داشته‌اند اما بیشترین لوکیشن خارجی فیلم‌های ایرانی، متعلق به آلمان است. در این گزارش ۱۰ فیلمی که بخش‌هایی از آنها در کشور آلمان جلوی دوربین رفته است، معرفی می‌شوند.
از کرخه تا راین
فیلم از کرخه تا راین به نویسندگی و کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا محصول سال ۱۳۷۱ نخستین فیلم ایرانی پس از انقلاب اسلامی است که تقریبا تمام سکانس‌های آن در شهر کلن آلمان فیلمبرداری شده است. فیلم از کرخه تا راین در یازدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر سیمرغ بلورین بهترین فیلم را از آن خود کرد.
این فیلم روایتگر داستان سعید رزمنده هشت سال دفاع مقدس است که بر اثر استفاده از بمب‌های شیمیایی نابینا شده است. سعید به همراه گروهی از همرزمانش برای معالجه به آلمان اعزام می‌شود، لیلا خواهر سعید که سال‌هاست در آلمان با همسر آلمانی و پسرش زندگی می‌کند سعید را در آسایشگاه می‌بیند....
علی دهکردی، هما روستا، هانس نویمن، صادق صفایی، اصغر نقی‌زاده، پرویز شیخ طادی و مجید صفوی از بازیگران فیلم از کرخه تا راین هستند.
بیا با من
فیلم بیا با من به نویسندگی منعم اصل سعیدی‌پور و کارگردانی مهدی ودادی محصول سال ۱۳۷۱ است. داستان این فیلم درباره کاپیتان فروزش، ناخدای کشتی است. او که بعد از فوت همسر سابقش حضانت فرزندش را به عهده گرفته، مجبور می‌شود در سفر به دبی او را با خود همراه کند...
کارگردان لوکیشن آلمان را برای فیلمبرداری انتخاب کرده است. قسمت‌های زیادی از فیلم بیا با من در داخل یک کشتی رقم می‌خورد اما صحنه‌های زمینی فیلم و سکانس‌هایی که مربوط به تحویل فرد مشکوک به پلیس آلمان است، تماما در شهر هامبورگ آلمان جلوی دوربین رفته است.
در این فیلم مجید مظفری، عزت‌الله رمضانی‌فر، حمید طالقانی، عباس جهانبخش و سیروس کهوری‌نژاد ایفای نقش کرده‌اند.
تجارت
فیلم تجارت به نویسندگی و کارگردانی مسعود کیمیایی در ژانر خانوادگی اجتماعی محصول سال ۱۳۷۳ است، داستان این فیلم درباره مرد روزنامه‌نگاری است که برای دیدار تنها فرزندش سیاوش، از آمریکا به آلمان می‌رود. پدر از جدایی همسرش می‌گوید و زندگی‌اش را پس از آن برای پسر بازگو می‌کند و درمی‌یابد سیاوش نیز در حال جدایی از همسرش است، دو مرد آلمانی که نئونازی به نظر می‌رسند، به پدر و پسر حمله می‌کنند و کیف پدر را می‌ربایند.....
فرامرز قریبیان، آرش یغمایی، کاترینا ولتر، کریستینا سیمون، جلال پیشواییان، کاتی انگلمن و پولاد کیمیایی از بازیگران فیلم تجارت هستند.
زادبوم
فیلم زادبوم به نویسندگی فرید مصطفوی بر اساس طرحی از سیدرضا میرکریمی و کارگردانی ابوالحسن داوودی محصول سال ۱۳۸۷ است. این فیلم یکی از پرحاشیه‌ترین آثار دهه ۸۰ است که در کشورهای آلمان، امارات و ایران فیلمبرداری شده است. داستان فیلم زادبوم درباره خانواده‌ای از هم پاشیده است که هر کدام در گوشه‌ای از دنیا زندگی می‌کنند و وقایعی آنان را دوباره گردهم می‌آورد…
عزت‌الله انتظامی، بهرام رادان، مسعود رایگان، رویا تیموریان، پگاه آهنگرانی، مهدی سلوکی، هوشنگ توکلی، رناته بیلیب‌ترو، اولریکه کارگوس و هنده کلاین از جمله بازیگران این فیلم هستند.
فیلم زادبوم در بیست و هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر برنده بهترین موسیقی متن (کارن همایونفر)، برنده سیمرغ بلورین فیلم برگزیده تماشاگران و برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه شد.
برلین منفی ۷
فیلم برلین منفی ۷ به نویسندگی محمدرضا گوهری و کارگردانی رامتین لوافی محصول سال ۱۳۹۲ داستان چند مهاجر است که عواقب جنگ و حمله به عراق آنان را به دنبال جایی برای زنده ماندن می‌کشاند. عاطف همراه دختر و پسر بیمارش به برلین می‌رسند؛ جایی که خطری زندگیشان را تهدید نمی‌کند اما متوجه می‌شوند که همه زندگی زنده ماندن نیست و...
مصطفی زمانی، مسعود رایگان، دالیا هیبیش و تام بیشاپس از بازیگران این فیلم هستند.
در سی و یکمین جشنواره فیلم فجر در بخش فیلم اولی‌ها؛ «نگاه نو» سیمرغ بلورین بهترین دست‌آوردهای فنی هنری به فرشاد محمدی به دلیل فیلمبرداری برلین منفی ۷ اهدا شد.
پارادایس
فیلم پارادایس به نویسندگی مهدی علی‌میرزایی و علی عطشانی و کارگردانی و تهیه‌کنندگی علی عطشانی سال ۱۳۹۳ در کشورهای آلمان، اسپانیا و ایران فیلمبرداری شده است، این فیلم در ژانر کمدی داستان ۲ طلبه جوان را روایت می‌کند که می‌خواهند برای شرکت در سمیناری دانشگاهی پیرامون ادیان به آلمان بروند اما رئیس حوزه علمیه آنان حاج آقا فراستی، راه سفر را بر آنان سد می‌کند. طلبه‌های جوان با اغفال حاج آقا فراستی، ویزایی هم برای او می‌گیرند و وی را با خود به آلمان می‌برند و…
جواد عزتی، مهران رجبی، محمدعلی نجفیان، سامان صفاری و الیویا بورخارت از بازیگران این فیلم هستند.
جایزه بهترین کارگردانی به علی عطشانی، بهترین بازیگر مرد به جواد عزتی و بهترین بازیگر نقش مکمل مرد به مهران رجبی، از جشنواره چلسی آمریکا(۱۳۹۵)، جایزه بهترین فیلم بلند جشنواره‌های کُوست سوئد از جوایز فیلم پارادایس هستند.
سامورایی در برلین
فیلم سامورایی در برلین به نویسندگی و کارگردانی مهدی نادری محصول سال ۱۳۹۸ در ژانر کمدی داستان سه خلافکار را روایت می‌کند که برای یکی از پروژه‌های تبهکارانه خود که مربوط به سند یک قطعه زمین است، به برلین آلمان رفته و دایره خلافکاری‌ها و بزهکاری‌های خود را در این شهر وسعت می‌بخشند.
حمید فرخ‌نژاد، امیرمهدی ژوله، میرطاهر مظلومی، هومن حاجی عبداللهی، سامان صفاری، نادر مشایخی، محسن حسینی، احمد سمنار، رنه اشتولز، گوهر خیراندیش و میترا حجار از بازیگران فیلم سامورایی در برلین هستند.
روز صفر
فیلم روز صفر به نویسندگی سعید ملکان و بهرام توکلی و کارگردانی سعید ملکان محصول سال ۱۳۹۸ در فضای جنگی و ماجراجویانه به زبان‌های فارسی، اردو، پشتو و آلمانی ساخته شده است، بخش‌هایی از این فیلم در شهر برلین فیلمبرداری شده است. داستان این فیلم درباره چگونگی دستگیری عبدالمالک ریگی توسط وزارت اطلاعات است.
امیر جدیدی، ساعد سهیلی، سینا شفیعی، تینو صالحی، محمدرضا ملکی، مهدی قربانی، رضا خدادادبیگی، ابوالفضل صفاری و محمدعلی راجپوت از بازیگران این فیلم هستند.
فیلم روز صفر جوایز بهترین طراحی لباس، بهترین جلوه‌های ویژه میدانی، بهترین فیلم از نگاه ملی، جایزه ویژه هیئت داوران و بهترین فیلم اول از سی و هشتمین دوره جشنواره فیلم فجر را از آن خود کرد.
۲۸۸۸
فیلم ۲۸۸۸ به نویسندگی و کارگردانی کیوان علی محمدی و علی‌اکبر حیدری محصول سال ۱۴۰۰ در چهلمین جشنواره فیلم فجر حضور داشت، این فیلم ادای دینی به نیروی هوایی کشور است که در سکانس‌هایی کوتاه، در آلمان فیلمبرداری شده است.
فیلم ۲۸۸۸ مقاومت و ایستادگی مردم ایران در روزهای ابتدایی جنگ ایران و عراق را به تصویر می‌کشد و در قسمتی از خلاصه این اثر آمده که بیژن افسر کنترل شکاری در اتاق تاریک عملیات، در انتظار بازگشت عباس دوران و محمود اسکندری دو خلبان هواپیماهای اف ۴ است که برای حمله و بمباران به بغداد حمله کرده‌اند.
امین حیایی، کامبیز دیرباز، سام درخشانی، احمد مهران‌فر، کوروش تهامی، حمیدرضا پگاه، شیرین اسماعیلی، حامد کمیلی، نرگس محمدی، هادی حجازی‌فر، سیاوش مفیدی، مرتضی اسماعیل کاشی، ساناز مصباح، علی اوجی از بازیگران فیلم ۲۸۸۸ هستند.
بدون قرار قبلی
فیلم بدون قرار قبلی به کارگردانی بهروز شعیبی محصول سال ۱۴۰۰ است، فیلمنامه این اثر توسط فرهاد توحیدی و مهدی تراب‌بیگی با نگاهی به یکی از داستان‌های مصطفی مستور نوشته شده است. فیلم بدون قرار قبلی در چهلمین جشنواره فیلم فجر حضور داشت و در این جشنواره جایزه بهترین صداگذاری و سیمرغ زرین بهترین فیلم از نگاه ملی را از آن خود کرد.
سکانس‌های ابتدایی فیلم بدون قرار قبلی در آلمان می‌گذرد. دختر خانواده، سال‌ها در برلین سکونت داشته و حالا به دلیل مهمی، قصد بازگشت به ایران را دارد....
پگاه آهنگرانی، مصطفی زمانی، الهام کردا، امین میری، محمد کیانی، عرفان ابراهیمی، رضا صابری، حامی ترابی، صابر ابر و محمد یارمطاقلو از بازیگران این فیلم هستند.
دیدگاه