هومن سیدی فیل هوا نمی کند/ جهانی شدن همان محلی بودن بدون مرز است

«جنگ جهانی سوم» تازه ترین ساخته هومن سیدی روانه اکران سینماهای کشور شده است، موقعیت کارگردان و موفقیت های جهانی و بازی بازیگر نقش اول فیلم اهمیتی به این فیلم داده است.

خداوند گویی هومن سیدی نازنین را از همه مواهب و نعمات برخوردار کرده است. تیپ بازیگری منحصر، استایل طنز، به موقع جدی شدن سر صحنه فیلمبرداری، کارگردانی درخشان، ایده‌پردازی نو، ذهنیت جهان‌شمول و جهانی، نبوغ، فطانت و خلاقیت و هوش فوق‌العاده. البته فراموش نکنیم که برای پاره‌ای از آنها که خدادادی نیست، زحمت کشیده و عرق ریزی روح کرده.

نمی‌خواستم چیزکی درباره آنچه دیگران درباره «جنگ جهانی سوم» نوشته اند، بیفزایم اما پس از دیدن آخرین ساخته هومن سیدی ترغیب شدن تا برداشت خودم را هر چند کوتاه و گذرا قلمی کنم. در واقع دیدن سینمایی «جنگ جهانی سوم» ساخته کارگردان تراز اول سینمایمان، هومن سیدی این اجازه را نداد که یادداشت ننویسم؛ چون نه در فیلمش آروغ سیاسی می‌زند، نه در فرانسه و امریکا پارتی دارد که مثلا سال‌ها فیلم تدوین کرده باشد، و نه اهل هر گونه پروپاگاندا برای خودش در خارج از ایران است.

زادگاهش رشت است و همان اقلیم را دستمایه کارش قرار داده. با رئالیته‌ها در ذهن و زبانش سر و کار دارد و واقعیت و موقعیت محتوم جامعه خودش را می‌بیند و در سینما بازآفرینی دراماتیزه می‌کند. به همین دلایل، سهل و ساده می‌توان از سخن بزرگان وام گرفت و گفت «جهانی شدن همان محلی بودن بدون مرز است.»

هومن سیدی به گمان من خبرنگار یک لاقبا، کار و هنرش جهانی است. صرفا از زاویه تنگ و بسته سیاست به جهان و اقلیم و کشورش نگاه نمی‌کند اما در عین حال واقعیت موجود را در آثارش بازمی‌نمایاند. کارگردانی «جنگ جهانی سوم» لایق دریافت اسکار و بهترین جوایز بین‌المللی است اما دریغا که به رغم اینکه او، هم گوشه‌هایی از کثافت و عفونت پنهان مافیای سینمای ایران را در آخرین اثرش منعکس می کند و همچنین سیری پیش روی مخاطب قرار می‌دهد که چگونه یک جنایتکار، دست به جنایت می‌زند و اصلا چگونه یک جنایتکار تبدیل به جنایتکار می‌شود، در جهان تبلیغ‌گرا و تبلیغ محور امروز کمتر دیده می‌شود.

دو سال پیش سعی کردم او را به موسسه همشهری دعوت کنم. اهل هیچگونه شامورتی بازی نیست. فیلمنامه‌های دانشجویانش را بلند نمی‌کند و حتی اگر برداشت آزاد هم از سینمای فرانسه دارد با شهامت در تیتراژ «قورباغه» می‌آورد... در عین حال که کارش کاملا مجزا و منحصر به خودش است.

نمی‌خواهد فیل هوا کند و حیرت همه را برانگیزاند. از بازیگران بهترین بازی‌شان را می‌گیرد. یک فریم از «جنگ جهانی سوم» اضافه نبود و چه بسا می‌شد چندین ساعت دیگر کار را به سود جیب تهیه‌کننده به اصطلاح کش داد و سینمایی یک ساعت و چهل و چند دقیقه‌ای را تبدیل به یک فیلم سینمایی چند قسمتی کرد.

دست مریزاد بر هومن سیدی. به گمانم با نگاهی به سیر کارهایش، با وجود سن کمی که دارد، بزرگترین کارگردان زنده حال حاضر ایران است.

منبع: همشهری