خواننده عراقی که زیر بار زور صدام نرفت

عزیز علی هنرمند عراقی که به تک گویی هایش مشهور است، تک گویی در عراق را از آهنگی ساده که به موضوعات پیش پا افتاده می‌پرداخت، به آوازی برای میهن پرستی و ضد استعمار تبدیل کرد.

عزیز علی متولد ۱۹۱۱ در بغداد به هنر مونولوگ به زبان عربی مشهور بود و اگر رضایت می‌داد که حاکمان و قدرتمندان را مدح کند یا در کلوپ های شبانه بخواند، قطعا هنرمند ثروتمندی می‌شد اما او هیچگاه به این کارها تن نداد و هنرش را تنها در خدمت مردم و ضد ظلم و استعمار به کار گرفت. او به اینکه سقوط پادشاهی در عراق در سال ۱۹۵۸ را از قبل با دو مونولوگ پیش بینی کرده بود می‌بالید.

مونولوگ یا تک گویی هنری است که جهان عرب در سال ۱۹۲۰ و توسط سید درویش با آن آشنا شد. مونولوگ اصطلاحی یونانی لاتینی است که از دو کلمه تشکیل شده و به معنای تک گویی است.

عزیر علی در سال ۱۹۴۱ برای حمایت از جنبش رشید عالی الکیلانی ضد استعمار انگلیس، مونولوگی را اجرا کرد اما پس از شکست این حرکت زندانی شد. همچنین در سال ۱۹۴۲ نیز در زندان بصره زندانی شد و در آنجا توسط دو  معلم روسی که با او هم بند بودند، زبان روسی را فرا گرفت. او مجموعا به هفت زبان تسلط داشت.

نوری سعید ـ نخست وزیر وقت عراق ـ او ار کمونیست خوانده و عبد السلام عارف ـ رییس جمهور وقت عراق ـ در زمان سرنگونی عبدالکریم قاسم او را به رادیو فرا خواند تا برایشان مونولوگ خوانی کند. سپس اولین رییس جمهور حزب بعث در عراق، احمد حسن البکر، او را ماسونی خوانده و حکم اعدامش را صادر کرده بود و صدام حسین با اعلام بخشش او از این هنرمند درخواست کرده بود تا برایش اجرایی داشته باشد که با پاسخی منفی از سوی عزیز علی مواجه شد.

اما با همه این‌ها عزیز علی هیچگاه تسلیم خواسته قدرتمندان و حاکمان وقت خودش نبود. او تنها برای دفاع از مردمش می‌خواند؛ کلمات او مناسب هر زمان و قابل فهم برای همه سنین است. عزیر علی در سال ۱۹۹۸ از دنیا رفت.