شبکه سازی در ایران کنسرت بازی در ترکیه

 یک آمار غیررسمی حاکی از آن است که شهریورماه ۱۴۰۰ با سفر هزاران ایرانی برای شرکت در این کنسرت و چند کنسرت دیگر، در مجموع ۳۰ هزار بلیت توسط ایرانی ها خریداری شده که اگر متوسط قیمت هر بلیت ۱۵۰ دلار باشد، با احتساب دلار ۲۷ هزار تومانی، در مجموع ۱۲۰ میلیارد تومان ارز از کشور خارج شده است. جالب است بدانید قیمت بلیت یکی از این کنسرت ها از ۴ میلیون و ۶۵۰ هزار تومان شروع و تا ۱۶ میلیون و ۶۵۰ هزار تومان نیز به فروش رفته است؛ کنسرتی برای شنیدن فحش های آبدار از دهان مبارک خواننده ای که وسط برنامه به کسی که ۱۶ میلیون پول بلیت داده می گوید «مشغول باش من برم یه گل بزنم برگردم!» حالا اگر هزینه تست کرونا و توریست واکسن و... را هم به آن۱۶ میلیون اضافه کنید رقم قابل ملاحظه ای می شود که در یک برایند کلی می تواند مرهم بزرگی باشد برای  اقتصاد ورشکسته وابسته به توریسم ترکیه.

در یکی از سایت های بی شماری که چنین برنامه هایی را تبلیغ می کنند، نوشته است: «محل برگزاری این کنسرت کشتی مجلل فلان است که در تنگه بسفر از کنار هتل باشکوه بهمان خواهد گذشت و همچنان که مشغول خوردن زرشک پلو با مرغ هستید دی جی بیسار چند آهنگ برایتان پخش خواهد کرد.» و البته بعد از شام خود سلطان وارد شده و جلوی چشم تان روی بازویش تتو خواهد کرد و به جد و آبادتان فحش خواهد داد و...!

رضا مهدوی، پژوهشگر فرهنگی و مدیرکل سابق مرکز موسیقی حوزه هنری کم کاری نهادهای فرهنگی را یکی از عوامل مهم سفر مردم ایران به کشور ترکیه برای تماشای این دست کنسرت ها می داند. به اعتقاد او تمام کارهای فرهنگی در کشور ما یک هفته قبل از پایان سال تعطیل می شوند و مسئولان فرهنگی برای ایام تعطیلات نوروزی برنامه ریزی خاصی ندارند: «متاسفانه باید به این واقعیت اذعان داشت که نهادهای فرهنگی ما کم کار هستند و مدیران دغدغه برنامه ریزی برای تعطیلات ندارند و وقتی هم خودمان به فکر نباشیم همسایه برای(تعطیلات) ما برنامه ریزی می کند. ما تصور می کنیم در ۱۵ روز تعطیلات نوروزی همه کارها باید تعطیل باشد. متاسفانه سال هاست این ذهنیت وجود دارد که ایام نوروز نمی شود کنسرت اجرا کرد. تصور می کنیم این ایام همه به استراحت نیاز دارند درحالی که کشورهای همسایه برای تعطیلات ما از ماه ها قبل برنامه ریزی می کنند. وقتی برای مردم خوراک فرهنگی نداشته باشیم آنها این خوراک را با اهداف خودشان تامین می کنند. باید این نگاه اصلاح شود و نهادهای فرهنگی باید از چند ماه قبل برنامه داشته باشند. ما می توانیم از هنرمندان و خواننده هایی که طرفداران زیادی هم دارند دعوت کنیم و شرایطی را فراهم کنیم که بتوانند کنسرت برگزار کنند. می توانیم سالن برج میلاد را در اختیار هنرمندان قرار دهیم. مثلا یک روز سالار عقیلی، روز دیگر عصار و خواننده های دیگر مثل بهنام بانی یا رضا صادقی و احسان خواجه امیری و گروه های موسیقی پاپ اجرا داشته باشند.»

مهدوی به سهم اندک شهرهای مختلف ایران از کنسرت موسیقی اشاره می کند و می گوید: «اگرچه در ایام نوروز بسیاری از مردم تهران برای مسافرت به شهرهای مختلف و شمال کشور می روند اما خیلی از مردم شهرهای دیگر نیز به تهران می آیند. آنها دوست دارند خواننده مورد علاقه شان را از نزدیک ببینند و در کنسرت آنها حضور داشته باشند. مسئولان فرهنگی بخصوص وزارت میراث فرهنگی و گردشگری می توانند بناهای تاریخی تهران را بازسازی و در اختیار گروه های موسیقی قرار دهند تا برای مردم اجرا داشته باشند. اگر بخشی از یارانه بلیت توسط نهادهای فرهنگی پرداخت شود، مردم شهرستان که به تهران مسافرت می کنند می توانند با هزینه کم کنسرت بروند. متاسفانه بسیاری از خواننده ها برای کنسرت به جزیره کیش می روند و هزینه سفر به این جزیره و حضور در کنسرت کمتر از هزینه سفر به ترکیه نیست. می توانیم از چهره های سرشناس موسیقی دعوت کنیم نوروز در سالن برج میلاد اجرا داشته باشند و بخشی از هزینه بلیت را هم نهادهای فرهنگی پرداخت کنند که مردم بتوانند از اجرای آنها لذت ببرند. با این کارها حداقل بخشی از کسانی که به شوق کنسرت به ترکیه سفر می کنند، منصرف می شوند. اجرای این کنسرت ها در ترکیه باعث می شود ارز زیادی از کشور خارج شود. آنها با پول ما کشورشان را آباد می کنند و در کنار آن هم با تبلیغ خرید ملک باعث می شوند تعدادی از هموطنان ما گرفتار کلاهبرداران شوند. باور کنید خواننده هایی داریم که اگر در ورزشگاه ۱۰۰ هزار نفری آزادی هم کنسرت اجرا کنند مردم با شوق زیاد شرکت می کنند. در ایام نوروز می توانیم از خواننده های پاپ دعوت کنیم تا شادترین آهنگ ها را اجرا کنند. می توانیم از شاعران و ترانه سراهای صاحب نام کشور دعوت کنیم تا اشعار بهاری شان را در کنسرت ها دکلمه کنند. مردم ما عاشق موسیقی هستند و اگر اینجا کالای فرهنگی مناسبی گیرشان بیاید جای دیگر سراغ چنین چیزی نمی روند.»

برای پی بردن به درستی حرف مهدوی در خصوص تبلیغ خرید خانه در ترکیه و پیوستگی آن با برگزاری کنسرت در این کشور کافی است به سایت های تبلیغ کنسرت و خرید بلیت مراجعه کنید. خواهید دید این سایت ها درواقع یا سایت فروش مسکن و سرمایه گذاری در بخش املاک ترکیه هستند یا سایت های قمار و شرط بندی که سود همه این ها نیز یکسره به جیب اقتصاد ترکیه می رود. اما قضیه تنها به سود اقتصادی و حساب باز کردن روی جیب ایرانیان و شبکه سازی برای تشویق شهروندان ایران به کمک مالی در بزنگاه های فشار اقتصادی همسایه و انتقال هرچه راحت تر پول و... ختم نمی شود؛ در این میان اتفاقات دیگری نیز می افتد که ممکن است جنبه عمومی نداشته باشد مثل عضوگیری و شبکه سازی برای برخی گروه های افراطی. به عنوان مثال در برخی تصاویر تبلیغی این کنسرت ها به راحتی می توانید علامت شیطان پرست ها را در کنار علامت ملی گرایان افراطی ترکیه ببینید.

اگر کلمه «شارکی» به معنای ترانه در ترکی استانبولی یا حتی کلمه «ماهنی» به همین معنا در ترکی آذربایجانی را با حروف لاتین در گوگل یا یوتیوب سرچ کنید و پس از آن نخستین حرف «فارسی» یعنی اف را وارد کنید، لیست بلندبالایی از انواع جست و جوی شهروندان ترکیه و گنجه و نخجوان و باکو خواهید دید که به دنبال ترانه های فارسی اند؛ جست وجوهایی از قبیل «زیباترین ترانه فارسی»، «غمگین ترین ترانه فارسی»، «ترانه فارسی پاپ»، «ترانه فارسی ۲۰۲۰»، «ترانه فارسی با ترجمه ترکی» و... یادمان باشد در ذهن این جست وجوکنندگان علاقه مند به ترانه های فارسی، انواع خط کشی های رایج در فرهنگ ما مثل کنسرت مجوز دار، زیرزمینی، لس آنجلسی و... وجود ندارد. آنها فقط عاشق شنیدن یک چیزند؛ ترانه فارسی اما قرار نیست در کنسرت هایی که خوانندگان ایرانی در ترکیه برگزار می کنند، همان ها هم دست به جیب شوند. این کنسرت ها فقط برای خالی کردن جیب ایرانیان و خروج ارز از ایران است. با این همه نمی شود شهروندان را شماتت کرد؛ مساله همان است که مهدوی به درستی به آن اشاره می کند. اگر برنامه نداشته باشی، همسایه ها برایت برنامه می ریزند. آنها روی نوروز ایرانی هم برای ترمیم اقتصاد خود برنامه دارند.