روایت شهرها به زبان کتاب

بر اساس برنامه سازمان ملل متحد ۳۱ اکتبر برابر با ۸ یا ۹ آبان هرسال از سال ۲۰۱۳، به نام «روز جهانی شهرها» نام‌گذاری شده است. این روز فرصتی برای دولت‌ها، نظام ملل متحد به ویژه برنامه اسکان بشر ملل متحد، سازمان‌های بین‌المللی مرتبط، جامعه مدنی و  فعالان شهری برای توجه به توسعه پایدار شهری در سراسر جهان است.

موضوع عام روز جهانی شهرها «شهر بهتر، زندگی بهتر» است و همه‌ساله موضوعی که موفقیت‌های شهری‌شدن یا چالش‌های ناشی از آن را منعکس کند، ذیل این موضوع انتخاب می‌شود. از این‌ رو سازمان ملل متحد، شعار امسال (۲۰۲۱) روز جهانی شهرها را «سازگاری شهرها برای تاب آوری در برابر تغییرات اقلیمی» اعلام کرده است.

کتاب ها همیشه روایت هایی خواندنی از شهرها نقل کرده اند، بیشتر رمان ها در کنار روایت داستانی خود، شهر یا شهرهایی که شاهد رویداد بوده اند را نیز وصف کرده اند، به همین علت دلیل رابطه خوبی میان شهرها و کتاب ها برقرار شده است.

یکصد سال نویسندگی در تهران

ادب و هنر ایران با شهر تهران پیوندی دیرینه و ناگسستنی دارد. نوشتن در تهران تنها به داستان نویسی خلاصه نمی شود و روزنامه نویسی و فعالیت دانشگاهی و البته شاعری، بخشی از آن است.

کتاب صد سال نویسندگی در تهران، صد تک‌نگاری درباره صد نویسنده شهر تهران است و در فصل‌های کوتاه، نگاهی گذرا داشته به صد نویسنده که در شاخه‌های مختلف از جمله داستان، نقد، متون نمایشی و ... تاثیرگذار بوده‌اند. این کتاب با نام محمدعلی فروغی آغاز می‌شود و در پایان به نویسندگان جوان امروز می‌رسد، چهره هایی از میانه قرن سیزدهم تا اواخر قرن چهاردهم خورشیدی که مطالعه آثار آن ها نمایانگر تغییرات تاریخی نوشتن در تهران خواهد بود.

برای جست و جو در شهرها و شناختن آنها، قدم زدن در خیابان ها، یکی از راه های مهم و جذاب است. بسیاری از عناصر فرهنگی، معماری و تمدنی شهرها در کوچه، پس کوچه های شهر خود را نشان می دهد.

کتاب اگر به خودم برگردم، روایت پرسه‌زدن‌های والریا لوئیزلی، نویسنده مکزیکی ساکن آمریکا، در فضاهای شهری مختلف است. او درباره هویت و چهره آدم‌ها در گذر زمان یا ناامیدی حاصل از دیدن انسان‌های مرده و زنده‌ای که مدت‌ها انتظارش را کشیده‌ایم، صحبت می کند و از نقشه‌های بی‌روح، معنای واقعی واژه‌های زبانی بیگانه یا کوچ‌گر شهرنشینی که مفاهیم درون و بیرون برایش تغییر کرده می‌گوید. هم‌قدمی با لوئیزِلی سفری است با چشمان آدمی دیگر به کشورها، شهرها، خیابان‌ها، کوچه‌پس‌کوچه‌ها و فضاهای متروک دنیا، و چشیدن طعم زندگی‌هایی است که در آن‌ها جریان دارد.