کدام اسطورۀ باستانی ایران مادر «کُرهای» داشت؟
در منظومۀ حماسی «کوشنامه» که در قرن ششم هجری تالیف شده است، ماجرای سفر یکی از شخصیتهای اسطورهای ایران به سرزمین «سیلا» و ازدواج او با دختر پادشاه آن کشور نقل شده است.
«کوشنامه» منظومهای حماسی در سبک و سیاق شاهنامه است که شخصی به نام ایرانشانبنابیالخیر آن را در قرن ششم هجری تالیف کرده است.
یکی از قهرمانان این حماسه شخصی به نام آبتین از خاندان جمشید است که در دورهای از زندگی خود، برای فرار از دست سپاه ضحاک به چین و از آنجا به «بسیلا» یا «سیلا» میرود. سیلا نام یکی از سه پادشاهی باستانی کره است که در کنار گوگوریو و باکجه در سرزمین امروزی کره حکومت میکردند.
به گیتی کسی چون بسیلا ندید
همه باغها لاله و شنبلید
ز هر لالهای بوی دیگر دمید
نه شهری، بهشتی پر از حور بود
آبتین در آن سرزمین دلباختۀ دختر پادشاه سیلا میشود؛ دختری به نام «فرارنگ» یا «فرانَک»:
ز مهر فرارنگ در دل شتاب
همه شب به دریای اندیشه بود
روانش ز اندیشه چون بیشه بود
نهایتا آبتین با فرارنگ ازدواج میکند و حاصل این ازدواج پسری است به نام فریدون؛ همان پهلوانی که نهایتا ضحاک را شکست میدهد و او را دربند میکند.
فریدونش کردند از این فال، نام
ز دیدار او مرد و زن شادکام
در کتاب شاهنامۀ فردوسی نیز نام فرانک به عنوان همسر آبتین و مادر فریدون ذکر شده است اما از اصل و نسب او روایتی ارائه نشده است. کوشنامه تنها کتاب حماسی فارسی است که به تفصیل به روابط ایرانیان با حکومتهای باستانی کره پرداخته و مادر فریدون را نیز از اهالی سیلا دانسته است.
این تنها یکی از تفاوتهای مظومۀ کوشنامه با شاهنامۀ فردوسی است. در موارد متعدد دیگری نیز روایت این منظومه متفاوت از روایت شاهنامه است، هرچند که شباهتهایی کلی نیز میان آنها وجود دارد.
دیدگاه