از ناهمواری گنبد تا کاشی‌های بدرنگِ ناتراز؛ مسجد شاه اصفهان از مرمت آسیب دید
مسجد شاه که با نام‌های مسجد سلطانی و مسجد جامع عباسی نیز شهرت دارد بنا به اذعان مقام‌های میراث فرهنگی ایران در جریان مرمتی که از بیش از ۱۱ سال پیش آغاز شده، آسیب دیده است.
این میراث فرهنگی ۴۰۰ ساله ایرانی که در سال ۱۹۷۹ در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده، بنا به گفته علیرضا ایزدی، مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان، در روند مرمت دچار آسیب‌هایی شده است.
آقای ایزدی در خصوص این آسیب‌ها گفت: «ناظران و مرمتگران طرح، با باز کردن داربست‌های ضلع شمالی گنبد نیز متوجه شدند که در بخش انتهای ترک‌های پانزدهم و شانزدهم به‌ویژه در بخش رأس گنبد، اعوجاجی (ناهمواری) وجود دارد.»
مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان افزود: «مرمتگران با باز کردن مرحله‌به‌مرحله داربست‌ها در حال بررسی ایرادها و یا نیازهای مرمتی جدید روی گنبد هستند، لذا در ضلع جنوب و جنوب شرقی نیازهای مرمتی از جمله اصلاح برخی بندکشی‌ها وجود داشت که به‌سرعت در حال انجام شدن است.»
مرمت مسجد شاه عکس از خبرگزاری میزان (محمدرضا شریف)
اما تصاویر منتشر شده در رسانه‌های ایران که با توضیحات مسعود رسام، استاد کاشی‌کاری و از مرمت‌کاران سابق مسجد شاه همراه است، حاکیست که افزون بر فرورفتگی‌ها و برآمدگی‌های ایجاد شده بر روی گنبد این مسجد، ترک‌های گنبد نیز به‌درستی جاگذاری نشده و نقوش کاشی‌کاری‌های جدید روی گنبد تراز نیستند.
به گفته آقای رسام، کاشی‌های نو که در برخی موارد رنگ ناهمگونی نیز دارند، جایگزین تمامی کاشی‌های قدیمی گنبد این بنای تاریخی شده است.
مرمت مسجد شاه عکس از خبرگزاری میزان (محمدرضا شریف)
در مقابل، مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان گفت: «با توجه به مرمت‌های اساسی متعدد بر روی گنبد در طی ۴۰۰ سال گذشته، هیچ‌گونه کاشی اصیل صفوی بر روی این گنبد باقی نمانده است.» آقای ایزدی تصریح کرد: «طی این مدت مرمتگران به‌ویژه در مرمت طرح‌های گل‌های لاله‌عباسی گنبد متوجه شدند که در مرمت‌های دهه‌های گذشته در رنگ‌بندی برخی از این گل‌ها ایرادهایی وجود داشته، لذا در مرمت اخیر با نظر کارشناسان خبره رنگ‌بندی این گل‌ها بر اساس گل‌های باقیمانده از مرمت‌های قبلی به گل‌های اصلی بازگردانده شده است.»
او همچنین گفت که برخی از کاشی‌های مشکل‌دار فعلی نیز به دلیل این که وزن داربست‌ها به لبه آنها آسیب وارده کرده، تعویض خواهد شد.
مرمت مسجد شاه عکس از خبرگزاری میزان (محمدرضا شریف)
اما فریبا خطابخش، مدیر پایگاه میراث‌جهانی نقش‌جهان اصفهان و مسئول مستقیم پروژه مرمت گنبد مسجد شاه با غیرکارشناسی خواندن انتقادهای وارد شده، کار مرمت این گنبد را تمام شده دانست و اعلام کرد که تا یک ماه آینده داربست‌ها به‌طور کامل برچیده می‌شود و تمام مشکلات ایجاده شده برطرف می‌شود. به گفته او تاکنون ۶ میلیارد تومان در ۱۱ سال گذشته صرف پروژه مرمت شده است.
مرمت مسجد شاه عکس از خبرگزاری میزان (محمدرضا شریف)
مهدی پاکدل، پیمانکار مرمت گنبد مسجد شاه نیز به رسانه‌های ایران گفته که مشکلات مربوط به داربست‌های مورد استفاده در کار مرمت و همچنین چالش‌های کار بر روی گنبدی با ارتفاع ۵۴ متری از جمله دلایل بروز خطاهایی است که در جریان مرمت این گنبد رخ داده است.
مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان نیز تاکید کرده که پیمانکار پروژه که از پیشکسوتان مرمت در اصفهان است و آمادگی دارد تا در اسرع وقت اقدامات لازم را برای رفع نواقص موجود انجام دهد.
مسجد شاه یکی از چهار بنای چشمگیری است که در میدان وسیع نقش جهان اصفهان واقع شده است.
دو سال و نیم پیش نیز شیوه مرمت گنبد مسجد شیخ لطف‌الله که در ضلع شرقی میدان نقش جهان واقع شده، جنجال‌برانگیز شد.
دیدگاه