مرکز پژوهش‌های مجلس در پیشنهادی:

تبلیغات راجع به مهاجرت ممنوع باشد فعالیت در فضای مجازی در حوزه گردشگری با مجوز وزارت گردشگری صورت گیرد

مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی که در خصوص بایسته‌های محتوایی تبلیغات بازرگانی در ایران منتشر کرده است، پیشنهاد کرده است که هر گونه فعالیت در فضای مجازی و تبلیغات در حوزه گردشگری صرفا در چارچوب مقررات این حوزه و با دریافت مجوزهای لازم از سوی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی امکان‌پذیر باشد.

مرکز پژوهش‌های مجلس اخیرا در گزارشی که با عنوان «منظومه بایسته‌های محتوایی تبلیغات بازرگانی در ایران» منتشر کرده، خلاء‌های قانونی این حوزه را بررسی کرده است.

در این گزارش آمده است:«نهادینه شدن پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی در بین جوامع مختلف، زمینه مناسبی را برای تبلیغ و تایید از سوی چهره‌ها (سلبریتی‌ها) فراهم کرده است. در کشور ما نیز توسعه شبکه‌های اجتماعی که میلیون‌ها مخاطب را به خود اختصاص داده است به رشد چنین پدیده‌ای بیش از پیش دامن زده است. مطالعات صورت گرفته حاکی از این است که در چارچوب نظم حقوقی کنونی قوانین و مقررات موجود درخصوص تبلیغات و تاییدهای صورت گرفته ازسوی چهره‌ها در فضای سنتی و به طریق اولی فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی پاسخگوی چالش‌های موجود نیست.»

پژوهشگران مرکز پژوهش‌های مجلس در این آئین‌نامه با اشاره به قوانین انگلستان می‌گویند:«دستورالعمل‌های صادره از سوی اداره استانداردهای تبلیغات انگلیس و سازمان رقابت و بازار انگلیس، نحوه اعمال این مقررات را برای تبلیغات از طریق رسانه‌های اجتماعی از جمله استفاده از کاربران تاثیرگذار (اینفلوئنسرها) روشن کرده است. مطابق این آیین‌نامه‌ها این مرجع اذعان کرده اســت که چنانچه یک اینفلوئنسر با هدف تجاری پستی را به اشتراک می‌گذارد، باید به این هدف تجاری اشاره کند. این بدان معنی است که اینفلوئنسر باید اظهار کند که در ازای این ارسال مطلب و پست مبلغی به او پرداخت شده است یا خیر. اگرچه پرداخت معمولا شامل پول می‌شود، با وجود این هدایا، وام‌ها، محصول‌ها و تجارب نیز مشــمول پرداخت می‌شود.»

در این گزارش در خصوص تبلیغات مهاجرت آمده است:«رسانه‌های غیرهمسو با منافع ایران از مخاطبان ایرانی زیادی برخوردار هستند. تبلیغ مهاجرت در این رسانه‌ها با تشدید رؤیای دستیابی به فرصت شغلی و شرایط مالی مطلوب و رفاهی را می‌توان به مثابه یک نیروی محرکه دانست که روند مهاجرت را افزایش داده است. علاوه بر این، مؤسسه‌هایی که در زمینه مهاجرت فعالیت دارند با تبلیغات گسترده و وعده‌های رنگارنگ سعی در به دست گرفتن این بازار به نفع خود دارند و با تأثیرگذاری بر افکار مخاطب از طریق تبلیغ واهی و ترسـیم یک تصویر فانتزی از مزایای مهاجرت اقدام به تشویق و ترغیب به مهاجرت ‌‌می‌کنند. بسیاری از سایت‌ها، صفحات و مؤسسه‌هایی که «تشویق به مهاجرت» کسب‌وکار آنهاست، به صورت دائم در حال تبلیغ مهاجرت هستند و با ارائه تصویری فانتزی از کشورهای مقصد، تجارت پرسودی را به هم زده‌اند. محتوای صفحات مجازی یا سایت‌های این مؤسسه‌ها چیزی نیست جز تبلیغات گسترده خرید خانه و ویلا در ترکیه و امارات و تشویق به گرفتن بورسیه تحصیلی و شغلی کانادا و آلمان و کشورهای عربی. کار این مؤسسه‌ها تبلیغات بی‌رویه و بدون حد و مرز مهاجرت است بدون اینکه از معایب و مضرات و آسیب‌های مهاجرت و محدودیت‌های کشورهای مقصد سخن بگویند.»

محققان این مرکز با اشاره به ماده واحده ممنوعیت تبلیغ سفرهای خارجی مصوب جلسه ۵۷۵ شورای فرهنگ عمومی پیشنهاد داده‌اند تبلیغات راجع به مهاجرت، خرید ملک، تحصیل، سرمایه‌گذاری، اخذ اقامت و ویزا در خارج از کشور در کلیه رسانه‌ها و به هر شیوه صریح یا ضمنی ممنوع باشد.

در بخش دیگری از این گزارش به موضوع تبلیغات ناخواسته پرداخته و در این باره نوشته شده است:« تبلیغات ناخواسته فقط آزاردهنده نیست بلکه ممکن است با خطرات و آسیب‌های جدی برای شخص دریافت‌کننده تبلیغ همراه باشد. برای مثال برخی از این تبلیغات در فضای الکترونیکی تبلیغ با هویت مجهول و ارسال تبلیغات ناخواسته ممکن است همراه با بدافزارهایی باشد که پس از کلیک روی آن رمزهای عبور کاربران را دزدیده و باج‌افزار رمزگذاری‌شده‌ای را به طور پنهانی فعال کنند.»

در همین رابطه نویسندگان این گزارش پیشنهاد کرده‌اند ارسال هرگونه پیام تبلیغاتی از طریق هر قسم از رسانه و ابزار اعم از الکترونیکی نظیر آدرس الکترونیکی و مخابراتی نظیر پیامک برای مخاطب مشخص مستلزم اخذ رضایت مخاطب تبلیغ قبل از ارسال آن است.

منبع: پیوست