۸ معمار زن مشهور دنیا را بشناسید
ورود زنان جهان به عرصه هنر حرفهای در بخش اعظمی از تاریخ دشوار بوده است. اگر فعالیت به عنوان نقاش و مجسمهساز آسان نبوده در نتیجه ورود به عرصه معماری برای زنان دشوارتر نیز بوده است. با این حال شماری از زنان هنرمند تسلیم دشواریها نشدند و نام خود را به عنوان هنرمندان برجسته در تاریخ هنر ثبت کردند.
در این گزارش با هشت نفر از برترین معماران زن تاریخ که با خلق بناهای ماندگار در یادها جاوادانه شدند، آشنا خواهید شد.
«الیزابت ویلبراهام» (۱۷۰۵ ـ ۱۶۳۲)
ممکن است «الیزابت ویلبراهام» نخستین معمار زن اروپا بوده باشد. شاید او بوده که به «کریستوفر رن» یکی از مشهورترین معماران تاریخ جهان آموزش داده باشد. برخی از کارشناسان معتقدند بیش از ۴۰۰ ساختمان که اغلب آنها بناهای مسکونی هستند را این معمار زن طراحی کرده است.
در قرن هفدهم در انگلستان تقریبا غیرممکن بود که یک زن بتواند به عنوان یک معمار حرفهای فعالیت کند. به همین دلیل، «ویلبرهام» مراقب بود تا اسناد کتبی از فعالیت خود به جای نگذارد. او برخلاف سایر همکارانش این امکان را نداشت که بتواند بر محل ساخت و ساز نظارت داشته باشد. بنابراین او ناچار بود مسوولیت نظارت روزانه را به مردانی محول کند که بعدها بخاطر طراحیهای این زن صاحب اعتبار شدند.
«جان میلر» که یک محقق آمریکایی است، بزرگترین حامی «ویلبراهام» است. با این حال سایر محققان لزوما با تمامی فرضیههایی که «میلر» درباره این معمار زن مطرح کرده، موافق نیستند.
یکی از ساختمانهای مشهوری که طراحی آن به «ویلبراهام» نسبت داده شده است، خانه بزرگی در «وستون پارک» واقع در انگلستان است.
«جولیا مورگان»(۱۹۵۷ ـ ۱۸۷۲)
«جولیا مورگان» که متولد کالیفرنیا است، نخستین زن در جهان بود که در رشته معماری در «مدرسه هنرهای زیبا» تحصیل کرد. او از این تحصیلات استفاده کرد تا به نخستین معمار زن موفق و مستقل آمریکا تبدیل شود. او شرکت خود را به راه انداخت و در آن بیش از ۷۰۰ ساختمان طراحی کرد. «مورگان» بیشتر برای طراحی «قلعه هرست» عمارتی در کایفرنیا شهرت دارد.
«ایلین گری»(۱۹۷۶ـ ۱۸۷۸)
«ایلین گری» یک مدرنیست ایرلندی است که نخست طراحی اشیا مختلف را آغاز کرد. بعد از مدتی به طراحی لوازم خانه روی آورد و فروشگاهی در پاریس افتتاح کرد. سادگی، اشکال هندسی و مواد اولیه مدرن از ویژگیهای طراحیهای «گری» محسوب میشدند. آثار «گری» بین افراد ثروتمند پاریس محبوبیت پیدا کرد اما «گری» از اینکه در مرکز توجه باشد امتناع میکرد.
نخستین پروژه او « Villa E-۱۰۲۷» نام دارد که خانهای رو به دریا در فرانسه بود که پنجرههای بزرگی برای آن طراحی کرده بود.
«گری» با اینکه آموزش رسمی ندیده بود اما در دهه ۲۰ میلادی به معماری روی آورد. در دهه پایانی زندگی «گری» بود که «آرام» (شرکت طراحی بریتانیا) به آثار او توجه نشان داد. «گری» مستقیما با بنیانگذار این شرکت همکاری کرد تا لوازم خانهای بر اساس طراحیهای او تولید شوند.
«لینا بو باردی»(۱۹۹۲ـ ۱۹۱۴)
«لینا بوباردی» در ایتالیا متولد شد اما پس از جنگ جهانی دوم به همراه همسرش به برزیل نقل مکان کرد. او در این کشور مشهورترین پروژهاش را طراحی کرد: موزه هنر سائوپائولو. او ساختمان و نمایشگاه این موزه را طراحی کرد.
او برای طراحی این موزه از طراحی مدرن استفاده کرد. در طراحی این موزه فضای داخلی گسترده و یکسره به همراه دیوارهای تماما شیشهای جلب توجه میکند. آثار هنری این موزه به جای اینکه بر روی دیوار نصب شوند بر روی پایههای بتونی و شیشهای به نمایش گذاشته شدند. طراحی بیرونی راه راه برای موزهای که در مجموعهاش تعداد زیادی اثر هنری قدیمی جای داده است انتخاب جسورانهای بود.
«نورما مریک اسکلاریک»(۲۰۱۲ ـ ۱۹۲۶)
«نورما مریک اسکلاریک» که یک معمار زن سیاهپوست است، با تبعیضهایی مواجه و در نهایت بر آنها پیروز شد. از آنجایی که «اسکلاریک» نخستین معمار زن سیاهپوستی بود که به عنوان معمار مجوزدار فعالیت میکرد گاهی از او با لقب «رزا پارکس دنیای معماری» یاد میشود. او همچنین نخستین زن سیاهپوست معمار بود که شرکت معماری متعلق به خودش را تاسیس کرد.
از طراحیهای مهم این معمار به سفارت ایالت متحده آمریکا در توکیو میتوان اشاره کرد.
«زاها حدید»(۲۰۱۶ ـ ۱۹۵۰)
«زاها حدید» پیش از درگذشتش در سال ۲۰۱۶، بدون شک سوپراستار معماری معاصر بود. این معمار عراقی بریتانیایی نخستین زنی بود که موفق به دریافت «جایزه پریتزکر»، مهمترین جایزه معماری شد. «حدید» ساختمانها را به نحوی طراحی کرده که گویی از جهان دیگری آمدهاند. ساختمانهایی پیشرو و پرنور با انحنا و موجهای متعدد.
ساختمانهای «زاها حدید» شبیه به بناهایی هستند که انتظار داریم آنها را در فیلمهای علمی تخیلی ببینیم که درباره زندگی در سیارهای در هزاره بعدی ساخته شدهاند.
«حدید» در نقاط مختلف جهان از خود اثر به جای گذاشته است. او پروژههای مختلفی از آپارتمان گرفته تا موزه و ساختمان آتشنشانی را طراحی کرده است.
«مایا لین»(متولد سال ۱۹۵۹)
«مایا لین» زمانی برای نخستینبار به شهرت رسید که در مسابقه طراحی «یادبود کهنهسربازان ویتنام» در واشینگتن دی. سی. برنده شد. او در آن زمان هنوز از دانشگاه «ییل» فارغالتحصیل نشده بود.
در کارنامه این معمار بناهای یادبود دیگری نیز دیده میشود. او همچنین ساختمانهای عمومی و شخصی متعددی را نیز طراحی کرده است که از میان آنها به موزه هنر آفریقایی نیویورک و موزه چین در آمریکا میتوان اشاره کرد.
«آنابل سلدورف»(متولد سال ۱۹۶۰)
«آنابل سلدورف» معمار آلمانی مدیر شرکت بزرگ معماری در نیویورک است. او از آن دسته از معمارانی محسوب میشود که در کنار بهره بردن از خلاقیت، ویژگیهای ساختمانهای تاریخی را نیز در آثارش به کار میبرد. از جمله آثار او به «گالری نئو» در نیویورک میتوان اشاره کرد. این معمار بین سازندگان موزه و موسسات هنری محبوبیت دارد. البته طراحی ساختمانهای شهری و مسکونی نیز در کارنامه او به چشم میخورد.
دیدگاه